چهل «غیبت»
«یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اجتَنِبُوا کثَیراً مِنَ الظَّنِّ إنَّ بَعضَ الظَّنِّ إثمٌ وَ لاتَجَسَّسُوا وَلایغتَبْ بَعضُکم بَعضاً أیحِبُّ أحَدَکم أنْ یأکلَ لَحمَ أخیهِ مَیتاً فَکرِهتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللّه َ إنَّ اللّه َتَوّابٌ رَحیمٌ.»
ای کسانی که ایمان آوردید!
از بسیاری از پندارها اجتناب کنید زیرا برخی از پندارها گناه است و تجسس نکنید، و غیبت یکدیگر را روا مدارید،
آیا فردی از شما دوست دارد گوشت برادر مرده خود را بخورد؟
که البته از آن بدتان می‌آید و از خدا بترسید (و توبه کنید) که خدا توبه پذیر مهربان است.
فصل اوّل
معنی و جایگاه منفی غیبت
معنای غیبت
1 عَن أبی ذَر قُلتُ: یا رَسُولَ اللّه وَ مَاالغَیبَةُ؟ قالَ ذِکرُک أَخاک بِما یکره. قُلتُ یا رَسُولَ اللّه ِ فَإنْ کانَ فیهِ الّذی یذکرُ بِهِ، قالَ: إعلَمْ أنّک إذا ذَکرتَهُ بِما هُوَ فیهِ فَقَد أغتَبتَهُ وَ إذا ذَکرتَهُ بِما لَیسَ فیهِ فَقَد بَهَتَّهُ.
ابوذر می‌گوید به
رسول خدا گفتم:
غیبت چیست؟
فرمود:
برادرت را به آنچه دوست ندارد یاد کنی.
گفتم:
ای
رسول خدا اگر آنچه که یاد می‌شود دراو باشد چه؟
فرمود:
بدان، اگر آنچه را دراو هست
یاد کنی غیبت او را کردی،
واگر آنچه راکه در اونباشد یاد کنی پس به اوبهتان زدی.
ملاک وحرمت غـیبت
2 قالَ الصادِقُ علیه السلامعلیهم السلام ألغَیبَةُ حَرامٌ عَلی کلِّ مُسلِمٍ، مَأثُومٌ صاحب‌ها فی کلِّ حالٍ، وَ صِفَةُ الغَیبَةِ أنْ تَذکرَ أَحَداً بَما لَیسَ هُوَ عِندَاللّه ِ عَیبٌ وَ تَذُمُّ ما یحمِدُهُ أهلُ العِلمِ فیهِ.
امام صادق علیه السلام فرمود:
غیبت کردن بر هر مسلمانی حرام است.
غیبت کننده همیشه گنهکار است،
غیبت آن است
که کسی را با آنچه پیش خدا عیب نیست یاد کنی
و مذّمت کنی آنچه را که اهل علم و دانش ستایش می‌کنند.
منفورترین مخلوقات
3 قالَ عَلِی علیه السلام: أبغَضُ الخَلائِقِ إلَی اللّه ِ المُغتابُ.
حضرت علی علیه السلام
فرمود:
منفورترین مخلوقات نزد خدا غیبت کننده است.
بدبخت‌ترین مردم
4 قالَ عَلِی علیه السلام: ألأمُ النّاسِ المُغتابُ
علی علیه السلام فرمود:
دردناک‌ترین مردم (در قیام) غیبت کننده است.
بدترین دروغ
