چهل حدیث درباره خانواده

قرآن کریم :
عاشِروهُنَّ بِالْمَعْروفِ فَاِنْ کَرِهْتُموهُنَّ فَعَسى اَنْ تَـکْرَهوا شَیْئا وَ یَجْعَلَ اللّه‏ُ فیهِ خَیْرا کَثیرا؛ سوره نساء، آیه ۱۹

با زنان به شایستگى رفتار کنید،

و اگر آنها به جهتى ناخوشایندتان بودند

اظهار نکنید چه بسا چیزها که ناپسند شماست،

حال آن‏که خداوند در آن،

خیر فراوانى براى شما قرار داده است.

  ۱پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : مَنْ اَحَبَّ اَنْ یَلْقَى اللّه‏َ طاهِرا مُطَهَّرا فَلْیَلقَهُ بِزَوجَةٍ ؛

هر کس دوست دارد خداوند را پاک و پاکیزه دیدار کند، باید ازدواج نماید. وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۱۸، ح ۲۴۹۱۲

۲پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : خَیْرُ النِّـکاحِ اَیْسَرُهُ؛

بهترین ازدواج آسان‏ترین آن است. نهج الفصاحه ، ح ۱۵۰۷

۳پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : مَنْ زَوَّجَ کَریمَتَهُ مِنْ فاسِقٍ فَقَدْ قَطَعَ رَحِمَهُ؛

هر کس دختر گرامیش را به ازدواج مردى گنه‏کار درآورد، در حقیقت نسل خود راضایع کرده است. مکارم الاخلاق، ص ۲۰۴

۴پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : ایّاکُمْ وَ خَضْراءَ الدَّمَنِ، قیلَ: یا رَسولَ اللّه‏ِ و ما خَضْراءُ الدَّمَنِ؟ قالَ:اَلْمَرْاَةُ الحَسْناءُ فى مَنْبَتِ السّوءِ؛

از سبزه در زباله‏ دانى دورى کنید! گفتند: اى رسول خدا سبزه در زباله ‏دانى چیست؟فرمودند: زن زیبا در خانواده بد. کافى، ج ۵، ص ۳۳۲، ح ۴

۵امام على علیه‏ السلام : لا تُغالوا فى مُهورِ النِّساءِ فَیَکونَ عَداوَةً ؛

مهریّه ‏هاى زنان را سنگین نگیرید، که باعث کدورت و دشمنى مى‏ شود. مکارم الاخلاق، ص ۲۳۷

۶امام سجاد علیه‏ السلام : حَقُّ رَعیَّتِکَ بِمِلْکِ النِّـکاحِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللّه‏َ جَعَلَها سَکَنا وَ مُسْتَراحا وَ اُ نْسا وَ واقیَةً وَ کَذلِکَ کُلُّ واحِدٍ مِنْکُما یَجِبُ اَنْ یَحْمَدَ اللّه‏َ عَلى صاحِبِهِ وَ یَعْلَمَ اَنَّ ذلِکَنِعْمَةٌ مِنْهُ عَلَیْهِ وَ وَجَبَ اَنْ یُحْسِنَ صُحْبَةَ نِعْمَةِ اللّه‏ِ وَ یُکْرِمَها وَ یَرْفَقَ بِها وَ اِنْ کانَ حَقُّکَعَلَیْها اَغْلَظَ وَ طاعَتُکَ بِها اَ لْزَمَ فیما اَحْبَبْتَ وَ کَرِهْتَ ما لَمْ تَـکُنْ مَعْصیَةً فَاِنَّ لَها حَقَّالرَّحْمَةِ وَ الْمُؤانَسَةِ وَ مَوْضِعَ السُّکونِ اِلَیْها قَضاءَ اللَّذَّةِ الَّتى لابُدَّ مِنْ قَضائِها وَ ذلِکَعَظیمٌ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‏ِ؛

حق زن آن است که بدانى خداوند او را مایه آرامش و آسایش و همدم و پرستار توقرار داده است، هم چنین بر هر یک از شما واجب است که خداوند را بخاطر وجوددیگرى ستایش کند و بداند که او نعمتى است که خداوند ارزانى داشته و واجب است که با نعمتِ خداوندى رفتار نیک داشته باشد و او را گرامى بدارد و با او سازگارى کند و هرچند حق تو بر زنت بیشتر است و فرمان‏پذیرى از تو، در هر چه دوست مى‏ دارى یانمى‏ پسندى، تا آن‏جا که گناه نباشد، بر او لازم‏تر است، در هر حال او این حق را دارد که ازتو مهربانى ببیند و از همدمى تو برخوردار شود، و حق دارد که در برآوردن کامى که به ناچار باید برآورده شود، آرامش و آسایشش تأمین شود و این حقى بس بزرگ است وهیچ نیرو و توانى جز به خداوند نیست. تحف العقول ، ص ۲۶۱

۷امام صادق علیه‏ السلام : ثَلاثَةٌ لا یُرفَعُ لَهُم عَمَلٌ... وَ امرَاَةٌ زَوْجُها عَلَیْها ساخِطٌ ؛

سه نفرند که هیچ عملى از آنها پذیرفته نمى ‏شود... و زنى، که شوهرش نسبت به اوخشمگین باشد. کافى ، ج ۵، ص ۵۰۷، ح ۳

۸امام سجّاد علیه‏ السلام : وَ أمّا حَقُّ وَلَدِکَ فَتَعْلَمَ اَنَّهُ مِنْکَ وَ مُضافٌ اِلَیْکَ فى عاجِلِ الدُّنْیا بِخَیْرِهِوَ شَرِّهِ وَ اَ نَّکَ مَسئوُلٌ عَمّا وُلّیْتَهُ مِنْ حُسْنِ الاَْدَبِ وَالدَّلالَةِ عَلى رَبِّهِ وَ الْمَعونَةِ لَهُ عَلىطاعَتِهِ فیکَ وَ فى نَفْسِهِ فَمُثابٌ عَلى ذلِکَ وَ مُعاقَبٌ فَاَعْمَلْ فى اَمْرِهِ عَمَلَ المُتَزَیِّنِ بِحُسْنِ اَ ثَرِهِ عَلَیْهِ فى عاجِلِ الدُّنْیا، المُعذِرِ اِلى رَبِّهِ فیما بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ، بِحُسْنِ الْقیامِعَلَیْهِ وَ الاَْخْذِ لَهُ مَنْهُ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‏ِ ؛

حقّ فرزند تو آن است که بدانى او از توست و در این جهان در نیک و بدِ خویش وابسته به توست و با تو نسبت به پرورش دادن خوب و راهنمایى کردن او به راهپروردگارش و یارى رساندن به او در اطاعت خداوند هم درباره خودت و هم حق اومسؤول هستى و براساس این مسئولیت پاداش مى‏ گیرى و کیفر مى‏ بینى، پس در کار فرزندهمچون کسى عمل کن که کارش را در این دنیا به حسن اثر خویش آراسته مى‏ کند و توبه سبب حسن رابطه میان خود و او سرپرستىِ خوبى که از او کرده ‏اى و نتیجه الهى که ازاو گرفته‏ اى، نزد پروردگار خویش معذور باشى و هیچ نیرو و توانى جز به خداوند نیست. تحف العقول، ص ۲۶۳

۹امام سجاد علیه‏ السلام : فَحَقُّ اُمِّکَ فَاَنْ تَعْلَمَ اَ نَّها حَمَلَتْکَ حَیْثُ لا یَحْمِلُ اَحَدٌ اَحَدا وَ اَطْعَمَتْکَمِنْ ثَمَرَةِ قَلْبِها ما لا یُطْعِمْ اَحَدٌ اَحَدا وَ اَ نَّها وَقَتْکَ بِسَمْعِها وَ بَصَرِها وَ یَدِها وَ رِجْلِها وَشَعْرِها وَ بَشَرِها وَ جَمیعِ جَوارِحِها مُسْتَبْشِرَةً بِذلِکَ فَرِحَةً مُوابِلَةً مُحْتَمِلَةً لِما فیهِمَکرُوهُها وَ اَ لَمُها وَ ثِقْلُها وَ غَمُّها حَتّى دَفَعَتْها عَنْکَ یَدُالْقُدْرَةِ وَ اَخْرَجَتْکَ اِلَى الاَْرْضِفَرَضَیْتَ اَنْ تَشْبَعَ وَ تَجوعَ هىَ وَ تَکْسُوَکَ وَ تَعْرى وَ تَرْویَکَ وَ تَظْمَاَ وَ تُظِلَّکَ وَ تَضْحىوَ تُنَـعِّمَکَ بِبُؤْسِها وَ تُلَذِّذَکَ بِالنَّوْمِ بِاَرَقِها وَ کانَ بَطْنُها لَکَ وِعاءً وَحِجْرُها لَکَ حِواءً وَثَدْیُها لَکَ سِقاءً وَ نَفْسُها لَکَ وِقاءً تُباشِرُ حَرَّ الدُّنْیا وَ بَرْدَها وَ دونَکَ، فَتَشْکُرَها عَلى قَدْرِذلِکَ وَ لا تَقْدِرُ عَلَیْهِ اِلاّ بِعَوْنِ اللّه‏ِ وَ تَوْفیقِهِ؛

حق مادرت این است که بدانى او تو را چنان در رحم خویش نگهداشته و پرورش داده که کس دیگرى را بدان گونه برنگیرد، و از میوه دل خود تو را چنان تغذیه نموده که هیچ کس دیگرى را آن‏ گونه غذا ندهد و به راستى تو را با گوش و چشم و دست و پا وپوست و تمام اعضا و جوارحش با خوش‏رویى و دلشادى نگهدارى کرده و هر ناگوارى و درد و سختى و نگرانى دوران باردارى ر تحمّل کرده، چنان که دستِ تجاوز آفات وبلای را از تو دور ساخته و تو را بر زمین نهاده و خشنود بوده است که تو سیر باشى و اوخودش گرسنه مانَد، و تو لباس بر تن داشته باشى و او برهنه باشد و تو را سیراب سازد وخودش تشنه مانَد و تو را در سایه قرار دهد و خودش زیر آفتاب بسربرد، و با بیچارگى خود تو را نعمت دهد، و با بى‏ خوابى خود به تو لذّت خواب را چشاند، و شکمش ظرف وجودِ تو بوده و دامنش پرورشگاه تو و پستان چشمه نوش تو و جانش نگهدارت بوده است. سرد و گرم دنیا را براى تو و به خاطر تو چشیده است، پس براى قدرشناسى از اینهمه ایثار و از خودگذشتگى او را سپاس گزار باش و جز با یارى و توفیق خداوندنخواهى توانست این همه را قدردانى کنى. تحف العقول ، ص ۲۶۳

۱۰پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اَلرَّجُلُ راعٍ عَلى اَهْلِ بَیْتِهِ وَ هُوَ مَسؤُولٌ عَنْهُمْ وَ الْمَرْاَةُ راعیَةٌ عَلى بَیْتِبَعْلِها وَ وُلْدِهِ وَ هِىَ مَسْؤُولَةٌ عَنْهُمْ ؛

مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سئوال مى ‏شود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وى سئوال مى‏شود. صحیح بخارى، ج ۳، ص ۱۲۵

۱۱امام باقر علیه‏ السلام : اِنَّ اَکْرَمَکُمْ عِنْدَاللّه‏ِ اَشَدُّکُمْ اِکْراما لِحَلائِـلِهِمْ؛

گرامى ‏ترین شما نزد خداوند، کسى است که بیشتر به همسر خود احترام بگذارد. وسائل الشیعه ، ج ۱۵، ص ۵۸ ، ح ۶

۱۲امام باقر علیه‏ السلام : لا شَفیعَ لِلْمَرْاَةِ اَ نْجَحُ عِنْدَ رَبِّها مِنْ رِضا زَوْجِها؛

هیچ شفاعت کننده ‏اى براى زن نزد پروردگارش نجات بخش‏تر از رضایت شوهرشنیست. خصال، ص ۵۸۸

۱۳پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اِسْتَوْصُوا بِالنِّساءِ خَیْرا؛

یکدیگر را به رفتار نیک با زنان سفارش کنید. بحارالأنوار ، ج ۳۳، ص ۶۲۸ ، ح ۷۴۴

۱۴پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اَ یُّمَا امْرَاَةٍ ماتَتْ وَ زَوْجُها عَنْها راضٍ دَخَلَتِ الْجَنَّةَ؛

هر زنى، از دنیا برود و شوهرش از او راضى باشد، به بهشت مى ‏رود. نهج الفصاحه، ح ۱۰۲۲

۱۵پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اِنَّ اللّه‏َ یُحِبُّ المُؤمِنَ وَ یُحِبُّ اَهْلَهُ وَوُلْدَهُ وَ اَحَبُّ شَى‏ءٍ اِلَى اللّه‏ِ تَعالى اَنیَرَى الرَّجُلَ مَعَ امَرأَتِهِ و وُلْدِهِ عَلى مائِدَةٍ یَأکُلونَ فَاِذَ ا اجتَمَعوا عَلَیْها نَظَرَ اِلَیْهِمبِالرَّحْمَةِ لَهُمْ فَیَغْفِرُ لَهُم قَبْلَ اَن یَتَفَرّقُوا مِنْ مَوْضِعِهِم ؛

خداوند، مؤمن و خانواده و فرزندانش را دوست دارد. محبوب‏ترین چیز نزد خداوندآن است که مرد را با زن و فرزندانش بر سفره ‏اى ببیند که از آن غذا مى‏ خورند. پس در آن هنگام که بر سفره گرد آیند، به آنها نگاهى مهربانانه مى‏ کند و آنها را پیش از آن‏که از جاى خود متفرق شوند، مى‏آمرزد. تنبیه الغافلین ، ص ۳۴۳، ح ۴۹۸

۱۶پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : یَجِبُ عَلَى الرَّجُلِ لاِمْرَأَتِهِ ما یَجِبُ لَهُ عَلَیْها، اَن یَتَزَیَّنَ لَها کَما تَتَزَیَّنُ لَهُفى غَیرِ مَأثَمٍ ؛

همان حقوقى که لازم است مرد در رابطه با همسر خود رعایت کند، بر زن نیز لازم است این‏که شوهر، خود را براى همسر خویش آراسته کند؛ همان‏گونه که زن، خود را درغیر گناه براى همسر خویش آراسته مى‏ کند. الفردوس ، ج ۵، ص ۵۲۱ ، ح ۸۹۵۳

۱۷امام صادق علیه‏ السلام : لا غِنى بِالزَّوجِ عَنْ ثَلاثَةِ اَشْیاءَ فیما بَیْنَهُ وَ بَیْنَ زَوْجَتِهِ وَ هِى الْمُوافَقَةُ لِیَجْتَلِبَ بِها مُوافَقَـتَها وَ مَحَبَّتَها وَ هَواها وَ حُسْنُ خُلُقِهِ مَعَها وَ اِسْتِعْمالُهُاسْتِمالَةَ قَلْبِها بِالْهَیْئَةِ الْحَسَنَةِ فى عَیْنِها وَ تَوسِعَتِهِ عَلَیْها ؛

شوهر در رابطه با همسرش از سه چیز بى‏ نیاز نیست: سازگارى که با آن، سازگارى ومحبت و عشق زن را به خود جلب کند و خوش اخلاقى با او و دلبرى از او با آراستن خودبراى وى و فراهم آوردن امکانات رفاهى او. تحف العقول ، ص ۳۲۳

۱۸امام على علیه‏ السلام : فَوَ اللّه‏ِ ما اَغْضَبْتُها و لا اَکْرَهْتُها عَلى اَمْرٍ حَتّى قَبَضَهَا اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّاِلَیْهِ و لا اَغضَبَتْنى و لا عَصَتْ لى اَمرا و لَقَد کُنْتُ اَ نْظُرُ اِلَیْها فَتَنکَشِفُ عَنِّى الهُمومُ وَالاَحزانُ ؛

به خدا سوگند که هرگز بر فاطمه علیه االسلام غضب نکردم و او را به کارى مجبور نساختم، تاآن‏که خداوند عزّوجلّ او را به نزد خویش بُرد و او نیز مرا خشمگین نساخت و هرگز برخلاف خواست من عمل نکرد و من هرگاه به او نگاه مى‏ کردم، غصّه‏ ها و اندوه‏ هایم برطرف مى ‏شد. کشف الغمّة ، ج ۱، ص ۳۶۳

۱۹پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : مَنْ اُعْطِىَ لَهُ خَمْسا لَمْ یَکُن لَهُ عُذرٌ فى تَرکِ عَمَلِ الآخِرَةِ: زَوْجَةٌصالِحَةٌ تُعینُهُ عَلى اَمرِ دُنْیاهُ و آخِرَتِهِ و بَنونَ اَبرارٌ و مَعیشَةٌ فى بَلَدِهِ و حُسنُ خُلقٍیُدارى بِهِ النّاسَ و حُبُ اَهل بَیتى؛

به هر کس پنج چیز داده شد، بهانه‏ اى در ترک کار آخرت ندارد: زنى شایسته که او رادر امور دنیا و آخرتش یارى کند، فرزندانى خوب، امکاناتى در شهر خود و اخلاقى خوب که با آن، با مردم مدارا کند و دوستى خاندان من. الدعوات ، ص ۴۰، ح ۹۷

۲۰امام على علیه‏ السلام : تَغَرَّبْ عَنِ الاَْوْطانِ فى طَلَبِ الْعُلى وَ سافِرْ فَفِى الاَْسْفارِ خَمْسُ فَوائِدَ:تَفَرُّجُ هَمٍّ وَ اکْتِسابُ مَعیشَةٍ وَ عِلْمٌ وَ آدابٌ وَ صُحْبَةُ ماجِدٍ؛

براى کسب مجد و عظمت از وطن خود دور شو و سفر کن، که در مسافرت پنج فایده است: برطرف شدن اندوه، به‏ دست آوردن روزى، و دانش و آداب زندگى،و هم‏نشینى با بزرگان. مستدرک الوسائل، ج ۸ ، ص ۱۱۵،ح ۹۱۹۹

۲۱امام سجاد علیه‏ السلام : اَ لْقَوْلُ الْحَسَنُ یُثْرِى الْمالَ وَ یُنْمِى الرِّزْقَ وَ یُنْسِئُ فِى الاَْجَلِ وَ یُحَبِّبُاِلَى الاَْهْلِ وَ یُدْخِلُ الْجَنَّةَ؛

گفتار نیک، ثروت را زیاد و روزى را فراوان مى‏ کند، مرگ را به تأخیر مى ‏اندازد، انسان را در خانواده محبوب مى‏ کند و به بهشت وارد مى‏ نماید. خصال، ص ۳۱۷، ح ۱۰۰

۲۲امام على علیه‏ السلام : اَلاْنْصافُ یَرْفَعُ الْخِلافَ وَ یوجِبُ الاْیتِلافَ؛

انصاف، اختلافات را از بین مى‏ برد و باعث الفت و همبستگى مى‏ شود. غررالحکم، ح ۱۷۰۲

۲۳امام صادق علیه‏ السلام : اِنَّ اللّه‏َ تَبارَکَ وَ تَعالى غَیورٌ وَ یُحِبُّ کُلَّ غَیورٍ وَ لِغَیْرَتِهِ حَرَّمَالْفَواحِشَ ظاهِرَها وَ باطِنَها؛

خداوند تبارک و تعالى با غیرت است و هر با غیرتى را دوست دارد و از غیرتمندى اوست که زشتى‏ ها را از پیدا و ناپیدا، حرام فرموده است. کافى، ج ۵ ، ص ۵۳۵، ح ۱

۲۴امام على علیه‏ السلام : ایّاکَ وَ التَّغایُرَ فى غَیْرِ مَوْضِعِ غَیْرَةٍ فَاِنَّ ذلِکَ یَدْعُو الصَّحیحَةَ مِنْهُنَّاِلَى السَّقَمِ وَلکن اَحْکِمْ اَمْرَهُنَّ فَاِنْ رَأَیْتَ ذَ نْبا فَعاجِلِ النَّـکیرَ عَلَى الْکَبیرِ وَ الصَّغیرِ وَایّاکَ اَنْ تُعاقِبَ فَتَعْظُمَ الذَّنْبُ وَ تُهَوَّنَ الْعَتْبُ ؛

از غیرت نابه‏جا بپرهیز؛ چرا که این کار، زنان درستکار را به لغزش مى ‏کشانَد؛ اما برکارزنان، نظارت داشته باش و هرگاه گناهى از آنان دیدى، چه بزرگ و چه کوچک، ازطریق نشان دادن ناخشنودى خویش، با آن برخورد کن و از مجازات کردن بپرهیز، چراکه گناه، بزرگ و تذکّر، کم اثر مى‏ گردد. تحف العقول، ص ۸۷

۲۵امام صادق علیه‏ السلام : بِرُّوا آباءَکُمْ یَبِرَّکُمْ اَبْناؤُکُمْ وَ عِفُّوا عَنْ نِساءِ النّاسِ تَعِفَّ نِساؤُکُمْ ؛

به پدر و مادر خود نیکى کنید، تا فرزندانتان به شما نیکى کنند و نسبت به زنان مردم پاکدامن باشید، تا زنانتان پاکدامن باشند. کافى ، ج ۵، ص ۵۵۴ ، ح ۵

۲۶امام هادى علیه‏ السلام : اَلْمِراءُ یُفْسِدُ الصَّداقَةَ الْقَدیمةَ وَ یُحِلُّ الْعُقْدَةَ الْوَ ثیقَةَ وَ اَقَلُّ مافیهِ اَنْتَـکونَ فیهِ الْمُغالَبَةُ وَ الْمُغالَبَةُ أمتَنُ اَسْبابِ الْقَطیعَةِ ؛

بگو مگو، دوستى طولانى را از بین مى‏ بَرد و رابطه محکم را به جدایى مى‏ کشاند وکمترین اثر بگو مگو این است که هر کدام از دو طرف، مى ‏خواهد بر دیگرى پیروز شود وهمین در پى پیروزى بودن، مهم‏ترین عامل قطع رابطه است. نزهة الناظر، ص ۱۳۹، ح ۱۱

۲۷امام على علیه‏ السلام : ثَلاثٌ لایَهْنَأُ لِصاحِبِهِنَّ عَیْشٌ: اَ لْحِقْدُ، وَ الْحَسَدُ، وَ سُوءُ الْخُلْقِ ؛

سه چیز است که هر کس داشته باشد، زندگى بر او شیرین نیست: کینه، حسد و بد اخلاقى. غررالحکم ، ح ۴۶۶۳

۲۸پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : لا یَحِلُّ لاِِمْرَاَةٍ اَنْ تَنامَ حَتّى تَعْرِضَ نَفْسَها عَلى زَوْجِها تَخْلَعُثیابَها وَ تَدْخُلُ مَعَهُ فى لِحافِهِ فَـتُلْزِقُ جِلْدَها بِجِلْدِهِ، فَاِذا فَعَلَتْ ذلِکَ فَقَدْعَرَضَتْ نَفْسَها؛

هیچ زنى پیش از آن‏که خود را در اختیار شوهرش قرار دهد، یعنى لباسش را درآوردو با او به بستر برود و خود را به او بچسباند، حق ندارد بخوابد، وقتى چنین کرد در واقع خود را در اختیار شوهرش قرار داده است. مکارم الاخلاق، ص ۲۳۸

۲۹پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اِلا اِنَّ خَیْرَ الرِّجالِ مَنْ کان بَطى‏ءَ الْغَضَبِ سَریعَ الرِّضا وَ شَرَّ الرِّجالِمَنْ کانَ سَریعَ الْغَضَبِ بَطى‏ءَ الرِّضا ؛

بدانید که بهترین انسان‏ها کسانى هستند که دیر به خشم آیند و زود راضى شوند وبدترین انسان‏ها کسانى هستند که زود به خشم آیند و دیر راضى شوند. نهج الفصاحه ، ح ۴۶۹

۳۰پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اِذا اَرادَ اللّه‏ُ بِاَهْلِ بَیْتٍ خَیْرا فَقَّهَهُمْ فِى الدّینِ وَ وَقَّرَ صَغیرُهُمْ کَبیرَهُمْوَ رَزَقَهُمُ الرِّفْقَ فى مَعیشَتِهِمْ وَ الْقَصْدَ فى نَفَقاتِهِم وَ بَصَّرَهُمْ عُیُوبَهُمْ فَیَتُوبُوا مِنْها وَاِذا اَرادَ بِهِمْ غَیْرَ ذلِکَ تَرَکَهُمْ هَمَلاً؛

هرگاه خداوند براى خانواده ‏اى خیر بخواهد، آنان را در دین دانا مى‏ کند، کوچک‏ترها بزرگ‏ترهایشان را احترام مى‏ نمایند، مدارا در زندگى و میانه‏ روى در خرج کردن راروزیشان مى‏ نماید و به عیوبشان آگاهشان مى ‏سازد، تا آنها را برطرف کنند و اگر براىآنان جز این بخواهد، به‏ خودشان واگذارشان مى‏نماید. نهج الفصاحه، ح ۱۴۷

۳۱پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله: مَنْ کانَ لَهُ امْرَاَةٌ تُؤذیهِ لَمْ یَقْبَلِ اللّه‏ُ صَلاتَها وَ لا حَسَنةً مِنْ عَمَلِها حَتّىتُعینَهُ وَ تُرضیَهُ وَ اِنْ صامَتِ الدَّهرَ وَ قامَتِ اللَّیْلَ وَ اَعْتَقَتِ الرِّقابَ وَ اَ نْفَقَتِ الاَْمْوالَ فى سَبیلِ اللّه‏ِ وَ کانَتْ اَوَّلَ مَنْ یَرِدُ النّارَ ثُمَّ قالَ و عَلَى الرَّجُلِ مِثْلُ ذلِکَ الوِزْرِ وَ الْعَذابِ اِذاکانَ لَها مُؤذیا ظالِما ؛

هر زنى، که شوهرش را آزار دهد، اگر تمام عمرش را روزه بگیرد و شب‏ها عبادت کندو بنده‏ ها آزاد نماید و مال‏ها در راه خدا انفاق کند، خداوند هیچ نماز و کار نیکى را از اونمى ‏پذیرد، تا آن‏گاه که به شوهرش کمک کند و او را از خود راضى نماید وگرنه آن زناولین کسى است که به جهنم مى ‏رود. سپس فرمودند: مرد، هم اگر همسر خود را اذیت کند یا به او ظلم نماید، چنین گناه و عذابى خواهد داشت. ثواب الاعمال ، ص ۳۳۵، ح ۱

۳۲پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اِنَّ خَیْرَ نِسائِکُمُ الْوَلُودُ الْوَدُودُ الْعَفیفَةُ، الْعَزیزَةُ فى اَهْلِهَا، الذَّلیلَةُ مَعَبَعْلِهَا، الْمُتَبَرِّجَةُ مَعَ زَوْجِها، اَلْحِصانُ عَلى غَیْرِهِ الَّتى تَسْمَعُ قَوْلَهُ وَ تُطیعُ اَمْرَهُ وَ اِذاخَلابِها بَذَلَت لَهُ ما یُریدُ مِنها ؛

بهترین زنانتان، زن زایا، بسیار مهربان و پاکدامن است که نزد خویشاوندان خود عزیزباشد و در برابر شوهرش فروتن و مطیع، خود را براى شوهرش بیاراید و از غیر اوبپوشاند، سخن شوهرش را بشنود و فرمان او را اطاعت نماید و چون شوهرش با او خلوت کند، خود را در اختیار او قرار دهد. کافى، ج ۵ ، ص ۳۲۴، ح ۱

۳۳امام على علیه‏ السلام : لَو اَنَّ السَّماواتِ وَ الاَرْضَ کانَتا عَلى عَبْدٍ رَتْقا ثُمَّ اتَّقَى اللّه‏َ لَجَعَلَ اللّه‏ُ لَهُمِنهُما مَخرَجا و رَزَقَهُ مِن حَیْثُ لا یَحتَسِبُ؛

اگر درهاى آسمان‏ها و زمین بر روى انسانى بسته باشند و او تقواى الهى پیشه کند،خداوند، راه گشایشى در آنها براى او فراهم مى‏ کند و از جایى که گمان ندارد، روزى ‏اش مى‏دهد. غررالحکم، ح ۷۵۹۹

۳۴پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : مِنْ سَعادَةِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ الزَّوْجَةُ الصّالِحَةُ وَ الْمَسْکَنُ الْواسِعُ وَ الْمَرْکَبُالْبَهىُّ وَ الْوَلَدُ الصّالِحُ؛

از خوشبختى مرد مسلمان، داشتن همسرى شایسته، خانه ‏اى بزرگ، وسیله‏ اى راحت براى سوارى و فرزند خوب است. بحارالأنوار، ج ۷۶، ص ۱۵۵، ح ۳۵

۳۵پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : نَظَرُ الْوَلَدِ اِلى والِدَیْهِ حُبّا لَهُما عِبادَةٌ ؛

نگاه محبّت‏ آمیز فرزند به پدر و مادرش، عبادت است. تحف العقول ، ص ۴۶

۳۶امام صادق علیه‏ السلام : عَنْ اَبى وَلاّدٍ الْحَنّاطِ قالَ: سَاَ لْتُ اَبا عَبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلامعَنْ قَوْلِ اللّه‏ِ:«وَ بِالْوالِدَیْنِ اِحْسانا» فَقالَ: اَلاِحْسانُ اَنْ تُحْسِنَ صُحْبَتَهُما وَ لا تُکَلِّفَهُما انْ یَسْألاکَشَیْئا هُما یَحْتاجانِ اِلَیْهِ؛

ابى ولاّد مى ‏گوید: معناى آیه «به پدر و مادرتان نیکى کنید» را از امام صادق علیه‏ السلام پرسیدم، فرمودند: نیکى به پدر و مادر این است که رفتارت را با آنها نیکوکنى و مجبورشان نکنى تا چیزى که نیاز دارند از تو بخواهند (یعنى قبل ازدرخواست آنان، نیازشان را برطرف کنى). بحارالأنوار، ج ۷۴، ص ۷۹، ح ۷۸

۳۷امام صادق علیه‏ السلام : خَیْرُ الرِّجالِ مِن اُمَّتِى الَّذینَ لا یَتَطاوَلونَ عَلى اَهلیهِم و یَحِنُّونَ عَلَیهِم وَ لا یَظلِمونَهُم ؛

بهترین مردان امّت من کسانى هستند که نسبت به خانواده خود خشن نباشند،اهانت نکنند، دلسوزشان باشند و به آنان ظلم ننمایند. مکارم الاخلاق ، ص ۲۱۶

۳۸پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : دُعاءُ الوالِدِ لِوَلَدِهِ کَدُعاءِ النَّبىِّ لاُِمَّتِهِ ، دُعاءُ الوالِدَةِ یُفْضى اِلَى الحِجابِ؛

دعاى پدر براى فرزندش، همانند دعاى پیامبر براى امّتش است.دعاى مادر از موانع اجابت دعا، مى ‏گذرد. مشکاة الانوار، ص ۲۸۲؛ ربیع الابرار ، ج ۲،ص ۲۲۵

۳۹پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : وَ نِساءٌ کاسیاتٌ عاریاتٌ مُمیلاتٌ مائِلاتٌ رُؤُوسُهُنَّ کَأَسْنِمَةِ الْبُخْتِالْمائِلَةِ لایَدْخُلْنَ الْجَنَّةَ وَلایَجِدْنَ ریحَها وَ اِنَّ رِیحَها لَیُوجَدُ مِنْ مَسیرَةِ کَذا وَکَذا؛

(در آینده) زنانى پیدا مى ‏شوند که در عین پوشیدگى برهنه ‏اند (لباس‏هاى بدن نما وجوراب‏هاى نازک مى‏ پوشند) هوسباز و دلفریب مى ‏باشند، موهاى خود را طورى آرایش مى‏ کنند که مانند کوهان شتر جلوه مى‏ کند. اینان داخل بهشت نمى‏ شوند و حتى بوى آن را استشمام نمى ‏کنند، با این‏که بوى بهشت از راه بسیار دور استشمام مى ‏شود. صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۶۸۰، ح ۲۱۲۸

۴۰پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله : اَلمُؤمِنُ یَأکُلُ بِشَهْوَةِ اَهلِهِ، اَلمُنافِقُ یَأکُلُ اَهْلُهُ بِشَهْوَتِهِ ؛

انسان با ایمان به میل و رغبت خانواده ‏اش غذا مى‏ خورد، ولى منافق میل و رغبت خود را به خانواده‏ اش تحمیل مى ‏کند.
 کافى ، ج ۴، ص ۱۲، ح ۶
به نقل از:

www.hadith.ne