قرآن کریم :
عاشِروهُنَّ بِالْمَعْروفِ فَاِنْ کَرِهْتُموهُنَّ فَعَسى اَنْ تَـکْرَهوا شَیْئا وَ یَجْعَلَ اللّهُ فیهِ خَیْرا کَثیرا؛ سوره نساء، آیه ۱۹
با زنان به شایستگى رفتار کنید،
و اگر آنها به جهتى ناخوشایندتان بودند
اظهار نکنید چه بسا چیزها که ناپسند شماست،
حال آنکه خداوند در آن،
خیر فراوانى براى شما قرار داده است.
چهل حدیث گهربار منتخب
1 - قالَ الاْ مامُ ابوجَعْفَر محمّد بنِ علیّ باقرُ العلومِ صَلواتُ اللّه وَ سَلامُهُ عَلَیْه :
إ ذا اءرَدْتَ اءنْ تَعْلَمَ اءنَّ فى کَ خَیْراً، فَانْظُرْ إ لى قَلْبِکَ فَإ نْ کانَ یُحِبُّ اءهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ یُبْغِضُ اءهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَفیکَ خَیْرٌ؛ وَاللّهُ یُحِبُّک ، وَ إ ذا کانَ یُبْغِضُ اءهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ یُحِبّ اءهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَلَیْسَ فیکَ خَیْرٌ؛ وَ اللّهُ یُبْغِضُکَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ اءحَبَّ.(73)
ترجمه :
فرمود:
اگر خواستى بدانى که
در وجودت خیر و خوشبختى هست یا نه ،
به درون خود دقّت کن
اگر اهل عبادت و طاعت را دوست دارى
و از اهل معصیت و گناه ناخوشایندى ،
پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد؛
و خداوند تو را دوست مى دارد.
ولى چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشایند باشى
و به اهل معصیت عشق و علاقه ورزیدى ،
پس خیر و خوبى در تو نباشد؛
و خداوند تو را دشمن دارد.
و هر انسانى با هر کسى که به او عشق و علاقه دارد،
با همان محشور مى گردد.
فضیل عیاض در ابتدای جوانی
یکی از راهزنان و سارقان و غارتگران
و دزدان و بدکاران و هرزهگران
و عیاشان مشهور زمان خود بود
که هر کس اسم او را میشنید، لرزه به اندامش میافتاد
که در آن زمان حتّی سلطان و خلیفه وقت
هارون الرشید هم از دست
او ناراحت بود و ترس داشت.
روزی از روزها سوار بر اسب آمد کنار نهری
ایستاد
تا اسبش آب بخورد که ناگهان چشمش
الف. راه دل یا فطرت؛
یعنى، هر انسانى به مقتضاى آفرینش و ساختمان اصلى روح خود، خدا را مى شناسد؛
بدون اینکه نیاز به اکتساب و تحصیل علوم مقدماتى داشته باشد.
منظور از فطرت، عقل نیست؛
بلکه مقصود، «دل» است.
عارفان از آنجا که به نیروى عشق فطرى ایمان و عقیده دارند،
در تقویت این نیرو مى کوشند.
اگر بخواهیم بدانیم آیا چنین احساسى در آدمى هست یا خیر؟
1.) ترجیح خدا بر همه محبوب هاى دیگر 2.) اطاعت و تسلیم محض محبوب شدن
3.) پیروى از شریعت ناب محمدى صلّى اللّه علیه و آله
4.) دوستى با دوستان خدا و دشمنى با دشمنان خدا
5.) حاکمیت عقل و اخلاق بر همه امور
6.) عشق به لقاى ربّ
7.) یاد خدا و محبوب
8.) آرامش و قرار با انس و حشر با محبوب
9.) عشق به قرآن و عترت طاهره علیهم السّلام
10.) عبودیت در برابر پروردگار
(ر ک). بقره، 165؛ توبه، 24؛ هود، 113؛ عنکبوت، 4؛ زمر، 3؛ شورى، 6- 9.
منبع: سر سلوک ترجمه و شرح رسالة الولایة، ص: 303
1. زهد در دنیا
2. حرص در عمل صالح
3. پارسایى در دین
4. عبادت الهى که با شوق وافر همراه است
5. توبه قبل از مرگ
6. خلوت شب (سحرخیزى و شب زنده دارى)
7. ناامیدى از آنچه در دست مردم است
8. نگهدارى حریم دین خدا
9. بغض نسبت به دنیاى مذموم و اهل آن
10. بخشش و سخاوت.
ب) آثار اخروى:
1. طلب:
سالک در این مرحله یکسره در جهد و جنب و جوش و صبر و بصیرت یا بیدارى و پایدارى از سوى سالک هماره وجود داشته و سالک هیچ آرامشى در این مرحله ندارد.
2. عشق:
او تصمیم گرفت عقرب را نجات دهد،
اما عقرب انگشت او را نیش زد.
ای بی خبر بکوش که صاحب خبر شوی
تا راهرو نباشی کی راهبر شوی
در مکتب حقایق پیش ادیب عشق
هان ای پسر بکوش که روزی پدر شوی
