معیار حق‏ چیست؟

سُئِلَ امیرُالمُؤمِنینَ (ع) کَم بَینَ الحَقِّ وَ البَاطِلِ؟
فَقالَ اربَع اصَابِعَ: وَ وَضَعَ امیرَالمُؤمِنینَ (ع) یَدَهُ عَلى اذُنِهِ وَ عَینَیهِ فَقالَ:
 مَا رَأتْهُ عَیناکَ فَهُوَ الحَقُّ وَ مَا سَمِعَتْهُ اذُناکَ فَاکثَرُهُ باطِلٌ
«خصال، ص 110»

از حضرت على (ع) سؤال شد که

فاصله میان حق و باطل چه اندازه است؟

فرمود: چهار انگشت

و دست خود را برگوش و دوچشم خود گذاشت

پس فرمود:

آنچه چشمانت مى‏ بیند حق است

و آنچه گوش هایت بشنود بیشتر آن باطل است.
     ارزش هاى اخلاقى در احادیث عددى، ص: 80

معیارهاى انتخاب دوست‏(1)

همسان بودن‏

اساس ایجاد دوستى میان دو فرد سن، عقل، جنسیت و ... است.

گاهى دو نفر انسان یکدیگر را جذب مى ‏کنند و دلشان مى‏ خواهد با یکدیگر دوست شوند.
این رمزى دارد رمزش سنخیت است.

اگر بین این دو تا مشابهتى نباشد همدیگر را جذب نمى ‏کنند.

مثنوى مى‏ گوید:

معیارهاى انتخاب دوست‏(2)

1. ایمان‏

دوستى باید بر اساس ایمان باشد.

قرآن مى‏ فرماید:

إِنَّ کَثِیراً مِّنَ الْخُلَطَاءِ لَیَبْغِی بَعْضُهُمْ عَلَى‏ بَعْضٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ «سوره ص/ 24»

در حقیقت بسیارى از شریکان به یکدیگر ستم روا مى‏ دارند،

مگر کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده ‏اند.
على علیه السلام فرمود:

من اعانَکَ عَلى صلاح دینِک فهو الرفیقُ الشفیق

«غررالحکم، ص 424»

دوست آن کسى است که تو را در راه دینت یارى دهد.

معیارهاى انتخاب دوست‏(3)

 

1. کمک به طاعت خداوند

امام على علیه السلام مى‏ فرماید:

المُعین على الطاعة خیر الاصحاب «غررالحکم، ص 416»

بهترین یاران، کمک کننده بر طاعت خداوند است.

معیارهاى انتخاب دوست‏(5)

1. توجه به ارزشها

دوستى با کسى که یارى کننده انسان در اعمال صالح باشد.

امام على علیه السلام فرمود:

مَن دَعاکَ الى الدارِ الباقِیَة وَ اعانَکَ عَلَى العَمَلِ لَها فَهُوَ الصَّدیقُ الشَّفیق  دوست مهربان و دلسوز کسى است که تو را به زندگى جاویدان دعوت نموده و بر عمل براى آن یارى نماید.

معیارهاى انتخاب دوست‏(6)

وفادارى‏
على علیه السلام فرمود:
دوست واقعى نیست
مگر این که در سه وقت برادر خود را حفظ کند
و او را از یاد نبرد،
در گرفتارى‏ اش،
پشت سرش
و پس از مردنش.
صفوان ابن یحیى، عبدالله بن جندب و على بن نعمان که از اصحاب خوب امام صادق علیه السلام، امام کاظم و امام رضا علیه السلام بودند،
سالى به مکه مشرف شدند.

معیارهاى انتخاب دوست‏(7)

1. راز نگهدارى و عیب‏ پوشى‏

امام على علیه السلام فرمود:

انَّ اخاکَ حَقّاً مَن ... سَتَرَ عَورَتکَ 

برادر و دوست حقیقى تو کسى است که ... عیب تو را بپوشاند.
2. پایبند بودن به مسائل دینى‏
امام على علیه السلام فرمود:

کلُّ مودَّةٍ مَبنِیَّةٌ على غیرِ ذاتِ اللّه فَهُوَ تَصیرُ عداوةً یَومَ القِیامَة

هر دوستى‏ اى که غیر خدایى باشد، نمى ‏توان به آن تکیه کرد.

چه کسی بسیار زیاد زرنگ است!!!؟

بسیارى از افراد زیرکى و زرنگى را در نیرنگ و فریب مردم مى‏ دانند؛ در حالى که در فرهنگ اهل بیت علیهم السلام زرنگى و زیرکى تعریف دیگرى دارد.
 از حضرت على علیه السلام درباره زیرک‏ترین مردم سئوال شد. حضرت فرمود:
مَن أَبصَرَ رُشْدَهُ مِنْ غَیّه فَمالَ الى‏ رُشده؛
کسى که راه هدایت را از گمراهى تمییز دهد؛
 پس میل پیدا کند به سوى رشد و کمالش.
 حضرت على علیه السلام فرمود:
 الکَیِّسُ مَن کانَ یَومُهُ خَیراً مِن أَمسِه؛
زیرک کسى است که
 امروز او از دیروزش بهتر باشد.
 و نیز فرمود:

شادى‏ مثبت چه نشانه هایی دارد؟

در بینش مادى شادى اصل است
و از هر طریق و به هر نحوى که باشد مطلوب است؛
حتّى اگر خلاف قانون یا تجاوز به حقوق دیگران باشد.
در بینش اسلامى موارد زیر مى‏ تواند معیارهاى شادى باشد.
1. اطاعت خداوند
شادى وقتى است که انسان توفیق طاعت خداوند را پیدا کرده باشد و از گناه دورى گزیند.
امام على علیه السلام فرمود:
سُرُورُ المُؤمِن بِطاعَة رَبِّه وَ حُزنُه على ذَنبِه؛ شادى مؤمن به طاعت پروردگار و حزنش بر گناهش مى ‏باشد.
2. احیاى حق و نابودى باطل‏
امام على علیه السلام در قسمتى از نامه‏ اى که به عبداللَّه بن عباس نوشت فرمود:
باید شادى تو براى احیاى حق یا نابودى باطل باشد.
3. تحول معنوى‏
شادى زمانى پسندیده است که در انسان تحولى ایجاد شود و به طور کلّى، معیار شادى در اسلام قرب به خداست؛ آنچه زمینه کمال و قرب خدا باشد مطلوب است.
     معیارهاى زندگى، ص: 88

حتى دمیدن نفس را هم مى‏ نویسند.!

امام على علیه السلام در حال عبور از محلى
چشمش به عده‏ اى از جوانان افتاد که
سخنان لغو و بیهوده مى ‏گفتند و مى‏ خندید.
حضرت فرموند آیا نامه عملتان را با این چیزها سیاه مى‏ کنید؟
گفتند یا على علیه السلام آیا اینها را هم مى‏ نویسند؟
حضرت فرمود آرى
حتى دمیدن نفس را هم مى‏ نویسند.

جنگ جوان، ص: 77

چگونه مى‏ توان خدا را بهتر شناخت؟

راه‏هاى پیش روى بشر براى خداشناسى، سه قسم است:

الف. راه دل یا فطرت؛

یعنى، هر انسانى به مقتضاى آفرینش و ساختمان اصلى روح خود، خدا را مى‏ شناسد؛

بدون اینکه نیاز به اکتساب و تحصیل علوم مقدماتى داشته باشد.

منظور از فطرت، عقل نیست؛ بلکه مقصود، «دل» است.

عارفان از آنجا که به نیروى عشق فطرى ایمان و عقیده دارند،

در تقویت این نیرو مى‏ کوشند.

اگر بخواهیم بدانیم آیا چنین احساسى در آدمى هست یا خیر؟

تفاوت مردان و زنان نسبت به محرکهای چشمی

تحقیقات علمى- در فیزیولوژى و روان‏شناسى-
درباره تفاوت‏هاى جسمى و روحى زن و مرد،
 ثابت کرده است که مردان نسبت به محرک‏هاى چشمى
 شهوت‏ انگیز،
حساس‏تر از زنانند و برعکس،
 زنان در مقابل محرک‏هاى لمسى، حساسیت بیشترى دارند.
 این مزیت‏هاى جنسى در استعداد حسى،
 آموخته یا اکتسابى نیست؛
بلکه از زمان کودکى آشکار است.

تفسیر آیات برگزیده قرآن، ج‏2، ص: 58

حریم بین زن و مرد

بدون شک، نبودن حریم بین زن و مرد
و آزادى معاشرت‏ هاى تعریف نشده
و بى‏ بندوبار (با آرایش‏ هاى گوناگون)،
هیجان‏ها و التهاب‏ هاى جنسى‏ را فزونى مى‏ بخشد
و تقاضاى برهنگى و سکس‏ را به صورت یک عطش روحى و یک خواست سیرى‏ ناپذیر، درمى ‏آورد.

اسلام به قدرت شگرف این غریزه آتشین،

توجه کامل داشته و تدابیر زیادى براى تعدیل و رام کردن آن اندیشیده است و در این زمینه،

هم براى زنان و هم براى مردان، تکالیف خاصى را معین کرده است.

هفت سین حجاب، ص: 11

از تو امید رحمت دارم اى رحیم!!!

" اصمعى" مى ‏گوید:
" در مکه بودم، شبى بود ماهتابى،
به هنگامى که اطراف خانه خدا طواف مى ‏کردم
صداى زیبا و غم‏ انگیزى گوش مرا نوازش داد
به دنبال صاحب صدا مى ‏گشتم که چشمم به جوان زیبا و خوش ‏قامتى افتاد
 که آثار نیکى از او نمایان بود،
دست در پرده خانه کعبه افکنده و چنین مناجات مى ‏کرد:

یا سیدى و مولاى نامت العیون و غابت النجوم،
و انت ملک حى قیوم، لا تاخذک سنة و لا نوم،
غلقت الملوک ابوابها و اقامت علیها حراسها و حجابها
و قد خلى کل حبیب بحبیبه، و بابک مفتوح للسائلین،
فها انا سائلک ببابک، مذنب فقیر، خاطئى مسکین،
جئتک ارجو رحمتک یا رحیم، و ان تنظر الى بلطفک یا کریم!

" اى بزرگ و اى آقاى من! اى خداى من!
چشم هاى بندگان در خواب فرو رفته،
و ستارگان آسمان یکى بعد از دیگرى سر به افق مغرب گذارده
و از دیده‏ ها پنهان مى ‏گردند، و تو خداوند حى و قیومى،
هرگز خواب سنگین و خفیف‏ دامان کبریایى تو را نمى ‏گیرد.

در این دل شب پادشاهان درهاى قصرهاى خویش را بسته
و حاجیان بر آنها گمارده‏ اند، هر دوستى با دوستش خلوت کرده،
 تنها در خانه ‏اى که براى سائلان گشوده است، در خانه تو است.
هم اکنون به در خانه تو آمده‏ ام، خطاکار و مستمندم،
 آمده ‏ام از تو امید رحمت دارم اى رحیم!،
 آمده‏ ام نظر لطفت را مى ‏طلبم اى کریم!".

سپس به خواندن این اشعار مشغول شد.