چهل حدیث «نماز و روزه»

چهل حدیث «نماز و روزه»

 

یا ایها الَّذینَ آمَنُوا

اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاة

ای کسانی که ایمان آورده‌اید،

از نماز و صبر (روزه) کمک بگیرید.

سوره بقره، آیه 153

 

پایه‌های اسلام

 

            1 قالَ الباقر علیه السلام: بُنَی الإسْلامُ عَلی خَمْسَةِ اشیاء:

عَلَی الصَّـلاةِ وَ الزَّکـاةِ وَ الْحَـجِّ وَ الصَّـوْمِ، وَ الْوِلایةِ. قالَ زُرارَةُ:

فَای ذلِک اَفْضَلُ؟ قالَ علیه السلام:

الْوِلایةُ اَفْضَـلُ لِأنّها مِفْـتاحُـهُنَّ وَ الْوالی هُوَ الدَّلیلُ عَلَیهِنَّ …

 

امام باقر علیه السلام فرمود:

اسلام بر پنج پایه استوار است:

بر نماز و زکات و حج و روزه و ولایت.

زراره گوید: عرض کردم، کدامیک از این‌ها افضل است،

فرمود: ولایت برتر است چون ولایت (رهبری) کلید همه آن‌هاست و والی (رهبر) دلیل و راهنمای بر آن‌هاست ...

[یعنی رهبری صحیح و اسلامی، انسان را به این عبادات راهبری می‌کند تا بتواند به آن‌ها راه یابد و درست بجای آرد.]

 

پایه‌های اصلی دین

 

چهل حدیث « گره گشایی و کارگشایی»

چهل حدیث «کارگشایی»

 

أَتَأْمُرُونَ النّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ اَنْفُسَکمْ وَ اَنْتُمْ تَتْلُون الْکتابَ اَفَلا تَعْقِلُونَ.

چگونه شما مردم را به نیکوکاری دستور می‌دهید و خود را فراموش می‌کنید و حال آنکه کتاب خدا را می‌خوانید چرا در آن اندیشه نمی‌کنید.

(یعنی دستور کتاب خدا اینست که خود نیز نیکوکار باشید)

 

ارزش کـارگشـائی

            1 عَنِ النَّبِی صلی الله علیه و آله:

اِنَّ اللّهَ فِی عَوْنِ الْمُؤمِنِ مادامَ الْمُؤْمِنُ فِی عَوْنِ اَخِیهِ الْمُؤْمِنِ.

 

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

تا زمانی که مؤمن در کمک به برادر مؤمن خود کوشا باشد،

خدا هم او را کمک و یاری خواهد کرد.

 

محبوب‌ترین عـمل

 

            2 قالَ النَّبِی صلی الله علیه و آله:

اَحَبُّ الاَْعْمالِ اِلَی اللّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سُرُورٌ یدْخِلُهُ مُؤْمِنٌ عَلی مُؤْمِنٍ، یطْرُدُ عَنْهُ جُوعَهُ اَوْ یکشِفُ عَنْهُ کرْبَهُ.

 

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

بهترین اعمال در پیشگاه الهی سه چیز است:

ایجاد خوشحالی در دل مؤمن،

رفع گرسنگی،

و زدودن غم و اندوه از چهره او.

 

خوشحال کردن مـؤمـن

 

چهل حدیث «شکرگزاری»

چهل حدیث «سپاس»

 

قالَ اللّه ُ تَبارَک وَ تَعالی:

وَ اِذْ تَأَذَّنَ َربُّکمْ لَئِنْ شَکرتُمْ لَأَ زیدَنَّکمْ وَلَئِنْ کفَرْتُمْ اِنَّ عَذابِی لَشَدیدٌ.

خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید:

و پروردگار شما اعلام کرد،

اگر سپاسگزاری کنید بر شما می‌افزایم،

و اگر ناسپاسی کنید همانا عذاب من سخت است.

سپاسگزار محـبوب خـدا

 

            1 عَنْ عَمّارِ الدُّهنی، قالَ:

سَمِعْتُ عَلِی بْنَ الْحُسَینِ علیه السلامیقُولُ: اِنَّ اللّه یحِبُّ کلَّ قَلْبٍ حَزینٍ وَ یحِبُّ کلَّ عَبْدٍ شَکورٍ

 

عمّار دهنی می‌گوید:

از امام سجاد علیه السلامشنیدم که می‌فرماید:

خداوند هر قلب محزون و هر بنده سپاسگزار را دوست می‌دارد.

 

عبادت و سپاسگزاری

 

            2 عَنْ اَبی جَعْفَرٍ علیه السلام قالَ:

کانَ رَسُولُ اللّه صلی الله علیه و آله عِنْدَ عائِشَةَ لَیلَتِها فَقالَتْ: یا رَسُولَ اللّه ِ لِمَ تَتْعَبُ نَفْسَک وَ قَدْ غَفَرَاللّه ُ لَک ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِک وَ ما تَأخَّرَ؟ فَقالَ: یا عائِشَةُ اَلا اَکونُ عَبْدا شَکورا؟

 

امام باقر علیه السلام فرمود:

شبی پیامبر پیش عایشه بود، عایشه گفت:

ای رسول خدا، چرا خودت را «با عبادت» رنج می‌دهی

در حالی که خدا تر آمرزیده است؟

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

ای عایشه آیا من بنده سپاسگزار نباشم؟

 

پاداش سپاسـگزار

میدونی سایه خدا بر سر چه کسانی هست!!؟

سایه خدا بر سر هفت گروه

روز حساب و واپسین، روز دشوار و سختی است.

و در چنان روزی، هفت گروه از رحمت خاص و ویژة الهی بهره می برند؛

چنان که در حدیث ذیل می خوانیم.

پیامبر اکرم(ص) فرمود: «سَبْعَةٌ یُظِلُّهُمُ اللَّهُ فِی ظِلِّهِ یَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ إِمَامٌ عَادِلٌ وَ شَابٌّ نَشَأَ فِی عِبَادَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ رَجُلٌ قَلْبُهُ مُتَعَلِّقٌ بِالْمَسْجِدِ إِذَا خَرَجَ مِنْهُ حَتَّی یَعُودَ إِلَیْهِ وَ رَجُلَانِ تَحَابَّا فِی اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاجْتَمَعَا عَلَی ذَلِکَ وَ اِفْترَقَا وَ رَجُلٌ ذَکَرَ اللَّهَ خَالِیاً فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ وَ رَجُلٌ دَعَتْهُ امْرَأَةٌ ذَاتُ حَسَبٍ وَ جَمَالٍ فَقَالَ إِنِّی أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِینَ وَ رَجُلٌ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ فَأَخْفَاهَا حَتَّی لَا تَعْلَمَ شِمَالُهُ مَا تُُنْفِقُ یَمینُهُ؛[خصال، صدوق، ص280، روایت 718.]

خداوند در روزی که سایه ای جز سایة او وجود ندارد بر هفت گروه سایه می افکند:

1.

پیشوای عادل؛

2.

جوانی که با عبادت خداوند رشد کرده است

[و جوانی را با عبادت گذرانده است]؛

3.

مرد [و انسانی] که دلبسته به مسجد است؛

[به گونه ای که] وقتی از آن خارج می شود [منتظر می ماند] تا برگردد؛

4.

دو مرد [و انسانی] که برای خدا با هم دوستی می کنند،

پس بر آن [محبّت الهی] جمع می شوند

و [بر همان محور] از هم جدا می شوند؛

5.

مردی که در خلوتها خدا را یاد کند،

پس [با یاد خدا] از دو چشمش اشک جاری شود؛

6.

مردی که زنی دارای مقام و زیبایی او را [به کار خلاف عفّت] دعوت کند،

پس [جواب او را یوسف گونه] بگوید:

من از خدای پروردگار جهانیان [ که در همه جا حضور دارد] می ترسم؛

7.

مردی که صدقه ای داده است

پس [آن چنان] آن را مخفی کرده است که

[گویا] حتّی دست چپ نفهمیده است آنچه دست راستش انفاق کرده است.»

چهل حدیث « انتظار »

قالَ اللّه ُ تَبارَکَ وَ تَعالى:
وَ نُـریُد اَنْ نَمُنَّ عَلىَ الذَینَ اسْتُضْعِفُوا فىِ الاَْرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الوارِثینَ
(سـوره قصص/5)

خدواند تبارک و تعالى مى فرماید:
و ما اراده کردیم که

بر مستضعفان منّت گذارده

و آنها را پیشوایان مردم قرار دهیم

و وارث ملک و جاه فرعونیان گردانیم.

چهل حدیث گهربار از امام محمد تقی(ع)

چهل حدیث گهربار منتخب

1 قالَ الا مام اءبوجعفر، محمّدالجواد صلوات اللّه و سلامه علیه :
الْمُؤ مِنُ یَحْتاجُ إ لى ثَلاثِ خِصالٍ: تَوْفیقٍ مِنَ اللّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، وَ واعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ، وَقَبُولٍ مِمَّنْ یَنْصَحُهُ.(69)
ترجمه :

فرمود:

مؤ من در هر حال

نیازمند به سه خصلت است :

توفیق از طرف خداوند متعال ،

واعظى از درون خود،

قبول و پذیرش نصیحت کسى که او را نصیحت نماید.

چهل حدیث گهربار از امام محمد باقر(ع)

چهل حدیث گهربار منتخب

1 - قالَ الاْ مامُ ابوجَعْفَر محمّد بنِ علیّ باقرُ العلومِ صَلواتُ اللّه وَ سَلامُهُ عَلَیْه :
إ ذا اءرَدْتَ اءنْ تَعْلَمَ اءنَّ فى کَ خَیْراً، فَانْظُرْ إ لى قَلْبِکَ فَإ نْ کانَ یُحِبُّ اءهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ یُبْغِضُ اءهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَفیکَ خَیْرٌ؛ وَاللّهُ یُحِبُّک ، وَ إ ذا کانَ یُبْغِضُ اءهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ یُحِبّ اءهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَلَیْسَ فیکَ خَیْرٌ؛ وَ اللّهُ یُبْغِضُکَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ اءحَبَّ.(73)
ترجمه :
فرمود:

اگر خواستى بدانى که

در وجودت خیر و خوشبختى هست یا نه ،

به درون خود دقّت کن

اگر اهل عبادت و طاعت را دوست دارى

و از اهل معصیت و گناه ناخوشایندى ،

پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد؛

و خداوند تو را دوست مى دارد.

ولى چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشایند باشى

و به اهل معصیت عشق و علاقه ورزیدى ،

پس خیر و خوبى در تو نباشد؛

و خداوند تو را دشمن دارد.

و هر انسانى با هر کسى که به او عشق و علاقه دارد،

با همان محشور مى گردد.

چهل حدیث گهربار از امام حسین(ع)

چهل حدیث گهربار منتخب

قالَ الاْ مامُ اءبُوعَبْدِاللّهِ الْحُسَیْن ، صَلَواتُاللّهِ وَسَلامُهُ عَلَیْهِ:
1 - إ نَّ قَوْما عَبَدُواللّهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُالتُّجارِ، وَإ نَّ قَوْما عَبَدُوااللّهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُالْعَبْیدِ، وَإ نَّ قَوْما عَبَدُوااللّهَ شُکْرا فَتِلْکَ عِبادَةٌ الْاءحْرارِ، وَهِیَ اءفْضَلُ الْعِبادَةِ.(65)
ترجمه :
فرمود:

همانا، عدّه اى خداوند متعال را

به جهت طمع و آرزوى بهشت عبادت مى کنند

که آن یک معامله و تجارت خواهد بود.
و عدّه اى دیگر

از روى ترس خداوند را عبادت و ستایش مى کنند

که همانند عبادت و اطاعت نوکر از ارباب باشد.

و طائفه اى هم به عنوان شکر و سپاس از روى معرفت ،

خداوند متعال را عبادت و ستایش مى نمایند؛

و این نوع ،

عبادت آزادگان است که بهترین عبادات مى باشد.

چهل حدیث گهربار از امام حسن مجتبی(ع)

چهل حدیث گهربار منتخب
قالَ الا مامُ الْحَسَنُ الْمُجتبى علیه الصلوة السّلام :
1 - مَنْ عَبَدَاللّهَ، عبَّدَاللّهُ لَهُ کُلَّ شَىْءٍ.(63)
ترجمه :
فرمود:

هر کسى که خداوند را عبادت و اطاعت کند،

خداى متعال همه چیزها را مطیع او گرداند.

2 - قالَ علیه السلام : وَنَحْنُ رَیْحانَتا رَسُولِ اللّهِ، وَسَیِّدا شَبابِ اءهْلِ الْجَنّةِ، فَلَعَنَ اللّهُ مَنْ یَتَقَدَّمُ، اَوْ یُقَدِّمُ عَلَیْنا اَحَدا.(64)
ترجمه :
دنباله وصیّتش در حضور جمعى از اءصحاب فرمود:

و ما دو نفر - یعنى حضرت و برادرش امام حسین علیهما السلام -

ریحانه رسول اللّه صلى الله علیه و آله

و دو سرور جوانان اهل بهشت هستیم ،

پس خدا لعنت کند

کسى را که بر ما پیشقدم شود

یا دیگرى را بر ما مقدّم دارد.

چهل حدیث گهربار از حضرت فاطمه(س)

چهل حدیث گهربار منتخب
1 قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء سلام اللّه علیها:
نَحْنُ وَسیلَتُهُ فى خَلْقِهِ، وَ نَحْنُ خاصَّتُهُ وَ مَحَلُّ قُدْسِهِ، وَ نَحْنُ حُجَّتُهُ فى غَیْبِهِ، وَ نَحْنُ وَرَثَةُ اءنْبیائِهِ.(62)
ترجمه :
فرمود:

ما اهل بیت پیامبر وسیله ارتباط خداوند با خلق او هستیم ،

ما برگزیدگان پاک و مقدّس پروردگار مى باشیم ،

ما حجّت و راهنما خواهیم بود؛

و ما وارثان پیامبران الهى هستیم .

سرانجام تن دادن به وسوسه‏ هاى شیاطین...

در میان بنى اسرائیل عابدى بود
 بنام" برصیصا"
که زمانى طولانى عبادت کرده بود،
 و به آن حد از مقام قرب رسیده بود
که بیماران روانى را نزد او مى‏ آوردند
 و با دعاى او سلامت خود را باز مى‏ یافتند،
 روزى زن جوانى را از یک خانواده با شخصیت
به وسیله برادرانش نزد او آوردند،
 و بنا شد مدتى بماند تا شفا یابد،
 شیطان در اینجا به وسوسه ‏گرى مشغول شد،
و آن قدر صحنه را در نظر او زینت داد تا آن

دشمنی با امام علی(ع) چه آثاری دارد!!؟

 «خوارزمى» در «مناقب» خود،

از پیامبر اسلام صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم روایت کرده که فرمود:

اى على علیه السّلام اگر عابدى خدا را عبادت کند

و مانند نوح در قوم خویش قیام نماید،

و به اندازه کوه احد طلا داشته باشد

و آن را در راه خدا انفاق کند

و هزار سال با پاى خود حج به جا آورد

و میان صفا و مروه به شهادت برسد،

ولى تو را اى على علیه السّلام دوست نداشته باشد،

بوى بهشت هرگز به مشامش نخواهد رسید

و داخل آن نخواهد شد.

((ارشاد القلوب-ترجمه سلگى، ج‏2، ص: 48 ))

چقدر به ارزش علم و معرفت پی برده ایم؟

                           

مردى خدمت حضرت رسول صلى اللَّه علیه و آله آمد

و عرض کرد یا رسول اللَّه

اگر جنازه حاضر باشد

و عالمى هم مجلس داشته باشد

کدام یک از آنها در نزد شما محبوب است

تا من آن را انجام دهم؟

رسول اکرم فرمود:

اگر کسى جنازه را حمل کند و دفن نماید

حضور در مجلس علم بهتر و أفضل است.

اگر در مجلس عالمى حضور پیدا کنى بهتر است از

اینکه هزارجنازه‏ را تشییع کنى

و هزار مریض را عیادت نمائى

و هزار شب را نماز بخوانى

و هزار روز را روزه بدارى

و هزار درهم را صدقه بدهى

و هزار حج مستحبى انجام دهى

و هزار بار مستحبى در راه خداوند جنگ کنى

و مال و جانت را فدا کنى

هیچ یک از این‏ها ثواب حضور در مجلس علم‏ را ندارد.

زیرا با علم و دانش مى‏ توان خدا را بدرستى عبادت کرد

و صفات کمال و جمال او را شناخت

و از او اطاعت نمود

بوسیله علم خیر دنیا و آخرت را بدست آورد

و از شرها و بدیها دورى کرد.

و اگر علم نباشد جهل انسان را به هر طرف مى‏ کشاند.

مشکاة الأنوار / ترجمه عطاردى ص126