چهل حدیث « نخستین ها »
چهل حدیث « نخستین ها »
قال الحکیم فى کتابه الکریم:
«هُوَ الاَْوَّلُ وَالاْخِرُ وَالظّاهِرُ وَالْباطِنُ
وَ هُوَ بِکُلِّ شَىْ ءٍ عَلِیمٌ»
پروردگار متعال مى فرماید:
اوّل و آخر هستى و پیدا و پنهان وجود اوست
و او بـه هـمه چـیز جهـان داناست.
نخستین پایه دین
1 قالَ عَلىٌّ علیه السلام: اَوَّلُ الـدِّیْنِ مَعْـرِفَتُهُ.
على علیه السلام فرمود:
نخستین گام دیندارى، شناخت خداست.
اوّلین نشانه خردمندى
2 قالَ عَلىٌّ علیه السلام: اَوَّلُ الْعَقْـلِ اَلتَّـوَدُّدُ.
على علیه السلام فرمود:
اوّلـین نشـانه عـقـل اظهار مودّت و دوستى با مردم است.
نخستین مرحله حـکمـت
3 قالَ عَلىٌّ علیه السلام: اَوَّلُ الْحِکْمَةِ تَرْکُ الّلَذَّاتِ وَ آخِرُها مـَقْتُ الْفانِیاتُ.
على علیه السلام فرمود:
نخستین مرحله حکمت و دانایى ترک لذتها و سرانجام آن دشمن داشتن امور ناپایدار است.
نخستین نشانه جوانمردى
4 قالَ عَلىٌّ علیه السلام: اَوَّلُ المُروُءَةِ طَلاقَةُ الْوَجْهِ وَآخِـرُها التَّوَدُّدُ اِلَى النَّاسِ.
على علیه السلام فرمود:
نخستین قدم و نشانه جوانمردى (در اجتماع) گشاده رویى و پایان آن اظهار دوستى نسبت به مردم است.
نخستین گام جوانمردى
5 قالَ عَلىٌّ علیه السلام: اَوَّلُ المُـروُءَةِ طـاعـَةُ اللّه ِ وَ آخِرُها التَّنَّزُهُ عَنِ الدَّنایا.
على علیه السلام فرمود:
نخستین گام در جوانمردى فرمانبردارى از خدا و پایان آن دورى جستن از پستیهاست.
اوّلین وظیفه
6 قالَ عَلىٌّ علیه السلام: اَوَّلُ ما یَجِبُ عَلَیْکُمْ لِلّهِ سُبْحانَهُ شُکْرُ اَیادیهِ وَ ابْتِغاءُ مَراضیهِ.
على علیه السلام فرمود:
اوّلین وظیفه واجب بر شما در مقابل خداوند سپاسگزارى از نعمتهاى او و جستجوى خشنودى اوست.
نخستین نعمت
7 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: مَنْ اَحَبَّنا اَهْلَ الْبَیْتِ فَلْیَحْمِدِ اللّه َ تَعالى عَلى اَوَّلِ النِّعَمِ قِیْلَ: وَ ما اَوَّلُ النِّعَمِ؟ قالَ: طیبُ الْوِلادَةِ، وَ لایُحِبُّنا اِلاّ مَنْ طابَتْ وِلادَتُهُ وَلا یُبْغِضُنا اِلاّ مَنْ خَبُثَتْ وِلادَتُهُ.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
کسّى که خاندان ما را دوست دارد، باید خدا را بخاطر نخستین نعمتهایش
سپاس گوید،
گفته شد: نخستین نعمتها کدام است؟
فرمود: پاکزاد بودن، ]چون] دوست نمى دارد ما را مگر کسى که پاکزاد باشد و دشمن نمى دارد ما را جز کسى که پاکزاد نباشد.
نخستین واجب
8 عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ ما افْتَرَضَ اللّه ُ عَلى اُمَّتِى الصَّلَواتُ الْخَمْسُ، وَ اَوَّلُ ما یُرْفَعُ مِنْ اَعْمـالِهِمْ الصَّلَواتُ الْخَمْسُ، وَ اَوَّلُ ما یُسْـأَلُونَ عَنـْهُ الصَّلَواتُ الْخَمْسُ…
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
نخستین چیزى که خداوند بر امّت من واجب کرد نمازهاى پنجگانه است، و اوّلین عملى که بالا برده مى شود (و قبول مى گردد) و نخستین چیزى که از آن باز پرسى مى شود نمازهاى پنجگانه است.
نخستین آیه
9 عَنْ أبِی عَبْدِ اللّه ِ علیه السلام قالَ: اَوَّلُ مـا نَزَلَ عَلى رَسُولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: «بِسْمِ اللّه ِ الرَحْمنِ الرَّحِیمِ: اِقْرَأ بِاسْمِ رَبِّکَ» وَ آخِرُهُ «اِذا جاءَ نَصْرُ اللّه ِ».
امام صادق علیه السلام فرمود: نخستین سوره اى که بر پیامبر نازل شد: «بسم اللّه الرحمن الرحیم، اِقْرَأ باسْمِ رَبِّکَ» و آخرین سوره اى که بر او نازل گردید: «اِذا جاءَ نَصْرُ اللّه ِ» بود.
نخستین حرام
10 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ ما نَهانِى عَنْهُ رَبِّى بَعْدَ عِبادَةِ الا?وْثانِ شُـرْبُ الْخَمْرِ و مُـلاحاةُ الرِّجـالِ.
رسول خدا صلی الله
علیه و آله فرمود:
پس از بت پرستى، نخستین چیزى که پروردگارم مرا از آن نهى کرد، شرابخوارى و بـدگویى و ستیزه با مـردم بود.
نخستین ریشه گناه
11 عَنْ عَلِىّ بْنِ الْحُسَیْنِ علیهماالسلام قالَ: لِلْمَعاصِىِ شُعَباً فَأَوَّلُ ما عُصِىَ اللّه ُ بِهِ الْکِبْرُ وَ هِىَ مَعْصِیَةُ اِبْلِیسَ حِینَ أَبى وَاسْتَکْبَرَ وَکانَ مِنَ الْکافِرینَ .
امام سجاد علیه السلام
فرمود:
گناهان را بخشهایى است، نخستین چیزى که به سبب آن، نافرمانى خدا شد، تکبّر بود که شیطان مرتکب شد چرا که کبر ورزید و جزو کافران گردید.
نخستین بشارت
12 عَنِ النَّبىِّ صلی الله علیه و آله: اِنَّ اَوَّلَ ما یُبَشَّرُبِهِ الْمُؤْمِنُ اَنْ یُقالَ لَهُ: قَدِمْتَ خَیْرَ مَقْدَمٍ، قَدْ غَفَرَ اللّه ُ لِمَنْ شَیَّعَکَ، وَ اسْتَجابَ لِمَنِ اسْتَغْفَرَلَکَ وَ قَبِلَ مِمَّنْ شَهِدَ لَکَ.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
نخستین بشارتى که به مؤمن داده مى شود این است که به او گفته شود: مقدمت گرامى باد، خداوند تشییع کنندگان تو را بخشود، و دعاى کسانى را که براى تو طلب مغفرت کردند و شهادت کسانى را که به نفع تو گواهى دادند پذیرفت.
نخستین پرسش
13 قالَ النَّبِىُّ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ ما یُسْأَلُ عَنْهُ الْعَبْدُ حُبُّنا اَهْلَ الْبَیْتِ.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
نخستین سئوال (عقیدتى) که از بندگان سئوال مى شود دوستى ما خاندان است.
نخستین قدم اخـلاص
14 قالَ عَلِىٌّ علیه السلام: اَوَّلُ الاِْخـْــلاصِ اَلْیَأْسُ مِمّا فِى اَیْدِى النّاسِ.
على علیه السلام فرمود:
سرآغاز اخلاص، ناامیدى از چیزى است که در دست مردم است.
نخستین مرحله پرسـتش
15 قالَ رَسُولُ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ الْعِبادَةِ الصُّمْتُ.
رسول خدا صلی الله
علیه و آله فرمود:
نخستین مرحله عبادت سکوت است.
نخستین اسباب گنـاه
16 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اِنَّ اَوَّلَ ما عُصِىَ اللّه ُ عز و جل بِهِ سِتٌّ: حُبُّ الدُّنْیا، وَ حُبُّ الرِّیاسَةِ، وَ حُبُّ الطَّعامِ، وَحُبُّ النَّـوْمِ، وَ حُبُّ الرّاحَةِ وَ حُبُّ النِّساءِ.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
نخستین اسباب نافرمانى خداوند بزرگ شش چیز است:
1 ـ دنیا دوستى
2 ـ ریاست طلبى
3 ـ شکمبارگى
4 ـ پرخوابى
5 ـ راحت طلبى
6 ـ زن بارگى.
نخستین سخنگو در قیـامت
17 قالَ اَبُو عَبْدِ اللّه ِ علیه السلام: اَوَّلُ ناطِقٍ مِنَ الْجَوارِحِ یَوْمَ الْقِیامَةِ الرَّحِمُ تَقُولُ: یـا رَبِّ مَنْ وَ صَلَنِى فِى الدُّنْیا فَصِلْ اَلْیَوْمَ ما بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ، وَ مَنْ قَطَعَنِى فِى الدُّنْیا فَاقْطَعْ الْیَوْمَ ما بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ.
امام صادق علیه السلام
فرمود:
نخستین عضو سخنگوى بدن در روز قیامت، رَحِم است که مى گوید: پروردگارا! هر که در دنیا صله رحم کرد تو امروز بین خودت و او پیوند ده، و هر که در دنیا قطع رحم کرد، امروز [رحمت] خود را از او ببر.
نخستین خسارت
18 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ ما یُرْفَعُ مِنْ هذِهِ الاُْمَّةِ اَلْحـَیـاءُ وَ الاَْمـانـَةُ.
پیامبر گرامى صلی الله علیه و آله فرمود:
نخستین ارزشى که از میان این امّت برداشته مى شود شـرم و امـانتدارى است.
نخستین گام بیـهودگى
19 قالَ عَلِىُّ علیه السلام: اَوَّلُ اللَّهْوِ لَعْبٌ وَ آخِرُهُ حَرْبُ.
على علیه السلام فرمود:
سرآغاز بیهودگى، بازى است و آخـرش درگـیرى.
نخستین کالاى قیـامت
20 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ ما یُوزَنُ فِى الْمِیْزانِ اَلْخُلْقُ الْحَسَنُ.
پیامبر گرامى اسلام
صلی الله علیه و آله فرمود:
نخستین چیزى که در ترازوى سنجش نهاده مى شود، اخلاق نیکوست.
نخستین حکم عادلانه مهدى علیهالسلام
21 قالَ الصّادِقُ علیه السلام: اَوَّلُ ما یُظْهِرُ الْقائِمُ عَلَیْهِ السَّلامُ مِنَ الْعَدْلِ اَنْ یُنادِىَ مُنادِیهِ اَنْ یُسَلِّمَ اَصْحابُ النَّافِلَةِ لاَِصْحابِ الْفَرِیْضَةِ اَلْحَجَرَ الاَْسْوَدَ وَ الطَّوافَ بِالْبَیْتِ.
امام صادق علیه السلام
فرمود:
اوّلین حرکت عدالت خواهانه که حضرت مهدى علیه السلامانجام مى دهد این است که سخنگویش اعلام مى کند: حاجیانى که طواف مستحب مى کنند و بر حجرالاسود گرد آمده اند جاى خود را به افرادى که طواف واجب دارند، واگذار کنند.
نخستین قطره خـون شهید
22 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ ما یُهْراقُ مِنْ دَمِ الشَّهیدِ یُغْفَرُ لَهُ ذَنْبُهُ کُلُّـهُ اِلاَّ الـدَّیْنَ.
رسول خدا صلی الله
علیه و آله فرمود:
اوّلین قطره اى که از خون شهید مى ریزد، تمام گناهانش آمرزیده مى شود جز قرض (که باید وارثانش بپردازند).
نخستین عامل بـدبختـى
23 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اِنَّ اَوَّلَ ما یُدْخَلُ بِهِ النَّارَ مِنْ اُمَّتِى اَلاَْجْوَفان. قالُوا: یا رَسُولَ اللّه ِ وَ مَا الاَْجْوَفانِ؟ قالَ: اَلْفَرْجُ وَ الْفَمُ، وَأَکْثَرُ ما یُدْخَلُ بِهِ الْجَنَّةَ تَقْوَى اللّه ِ وَحُسْنُ الْخُلْقِ.
پیامبر گرامى صلی الله علیه و آله فرمود:
نخستین عامل دوزخى شدن امّت من دوچیزمیان تهى است. گفتند: آن دو کدام است؟ فرمود: شهوت و دهان، و بیشترین عامل ورود به بهشت پرهیزگارى و خوش خُلقى است.
نخستین دادرس قیـامت
24 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ ما یَحْکُمُ اللّه ُ فِیهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ اَلدِّماءُ، فَیُوقَفُ اِبْنا آدَمَ فَیَفْصِلُ بَیْنَهُما (فَیَقْضِى) بَیْنَهُما، ثُمَّ الَّذینَ یَلَوْنَهُما مِنْ اَصْحابِ الدِّماءِ.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
اوّلین چیزى که خداوند روز قیامت درباره آن قضاوت مى کند خونبهاست. پس دو فرزند آدم را نگه مى دارد و میان آنها قضاوت مى کند، سپس به نوبت کسانى که پس از آنان آمده و مسائل آدم کشى داشته اند.
نخستین پیامبر
25 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ الرُّسُلِ آدَمُ وَ آخِرُهُمْ مُحَمَّدٌ، وَأَوَّلُ اَنْبِیاءِ بَنِى اِسْرائِیْلَ مُوسى وآخِرُهُمْ عیسى، وَ اَوَّلُ مَنْ خَطَّ بِالْقَلَمِ اِدْرِیسُ.
رسول خدا صلی الله
علیه و آله فرمود:
نخستین پیامبر حضرت آدم و آخرین آنان حضرت محمد صلی الله علیه و آله است و نخستین پیامبر بنى اسرائیل موسى و آخرین آنها عیسى، و نخستین کسى که با قلم نوشت ادریس پیامبر بود.
نخستین احیاگر دین
26 عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله قالَ: اَللّهُمَّ! اِنِّى اَوَّلُ مَنْ أحْیا اَمْرَکَ اِذْ أَماتُوهُ.
رسول گرامى اسلام
صلی الله علیه و آله فرمود:
خداوندا من اوّلین احیاگر دین تو هستم بعد از اینکه آنرا از بین برده بودند.
نخستین فدایى خدا
27 قالَ عَلىُّ بْنُ الْحُسَیْنُ علیهماالسلام: اَوَّلُ مَنْ شَرى نَفْسَهُ لِلّهِ عـَلِىُّ بْنُ اَبِى طالِبٍ علیه السلام.
امام سجاد علیه السلام
فرمود:
نخستین کسى که جان خود را در راه خدا فدا کرد، على بن ابى طالب علیه السلام بود.
نخستین جانشین پیامبر صلىاللهعلیهوآله
28 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اُوحِىَ اِلىَّ اَنَّ عَلِیّاً سَیِّدُ الْمُؤْمِنِینَ وَ اِمامُ الْمُتَّقینَ، وَ قائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِیْنَ وَ اَوَّلُ خَلِیفَةٍ یَسْتَخْلِفُهُ خاتَمُ النَّبِیّیینَ.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
به من وحى شده است که على علیه السلام سرورمؤمنان و پیشواى پارسایان و رهبر سپید چهرگان و نخستین جانشینى است که خاتم پیامبران او را به جاى خود نشانده است.
اوّلین فخرفروش
29 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: مَنْ لَبِسَ ثَوْباً فَاخْتالَ فیهِ خَسَفَ اللّه ُ بِهِ مِنْ شَفیرِ جَهَنَّمَ وَ کانَ قَرینُ قارُونَ لاَِنَّهُ اَوَّلُ مَنِ اخْتالَ فَخَسَفَ اللّه ُ بِهِ وَ بِدارِهِ الاَْرْضَ وَ مَنِ اخْتالَ فَقَدْ نازَعَ اللّه َ فِى جَبَرُوتِهِ.
رسول خدا صلی الله
علیه و آله فرمود:
کسى که لباس بپوشد و با آن فخرفروشى کند، خداوند او را به پرتگاه جهنم مى افکند و او همنشین قارون خواهد بود، چون قارون اوّلین کسى بود که فخرفروشى و مباهات کرد و خدا او و خانه اش را در دل زمین فرو برد و کسى که فخرفروشى کند در مقام جبروت با خدا رو در رو شده است.
نخستین شهید
30 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ شَهیدٍ اسْتُشْهِدَ فِى الاِْسْلامِ سُمَیَّةُ اُمُ عَمّارٍ طَعَنَها ابُوجَهْلٍ بَحَرْبَةٍ فِى قُبُلِها.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: نخستین شهید در اسلام سمیّه مادر عمّار یاسر است که ابوجهل او را با ضربه اى به شهادت رساند.
نخستین کوبنده درِ بهـشت
31 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: أَنَا اَکْثَرُ الاَْنْبیاءِ تَبَعاً یَوْمَ الْقِیامَةِ، وَ اَنـَا اَوَّلُ مَنْ یَقْرَعُ بابَ الْجـَنَّةِ.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: من در میان پیامبران بیشترین پیروان را دارم، و اوّلین کسى هستم که درب بهشت را مى کوبم.
نخستین شفیع
32 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَنَـا قائِدُ الْمُرْسـَلِینَ وَلافَخْرَ وَ اَنَا خاتَمُ النـَّبیّینَ وَ لافَخْرَ وَ اَنَا اَوَّلُ شافِعٍ وَ اَوَّلُ مُشَّفَعٍ وَ لافَخْرَ.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: من پیشواى فرستادگان الهى هستم و جاى فخرفروشى نیست و خاتم پیامبرانم و افتخارى نیست و نخستین شفاعت کننده و اوّلین شفیع هستم که شفاعتم پذیرفته مى شود و فخرفروشى ندارم.
نخسـتین شفاعت کنندگان
33 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ مَنْ یَشْفَعُ یَوْمَ الْقِیامَةِ اَلاَْنْبِیاءُ ثُمَّ الْعـُلَماءُ ثُمَّ الشُّهَداءُ.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: نخستین کسانى که روز قیامت شفاعت مى کنند پیامبران سپس علماء و بعد شهیدانند.
اوّلین مهمان بهشت
34 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ مَنْ یُدْعى اِلَى الْجَنَّةِ اَلْحَمّادُونَ الَّذینَ یَحْمَدُونَ اللّه َ.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: نخستین کسانى که به بهشت دعوت مى شوند ستایشگرانى اند که خدا را (زیاد) ستایش مى کنند.
نخستین بهشتیان و دوزخیان
35 قالَ اَبُو جَعْفَرٍ الْباقِرُ علیه السلام: ... وَاَوَّلُ اَهْلِ الْجَنَّةِ دُخُولاً اِلَى الْجَنَّةِ اَهْلُ الْمَعْرُوفِ، وَ اِنَّ اَوَّلَ اَهْلِ النّارِ دُخُولاً اِلَى النّارِ اَهْلُ الْمُنْکَرِ.
امام باقر علیه السلام فرمود: اوّلین کسانى که به بهشت وارد مى شوند اهل معروفند. و اوّلین کسانى که به دوزخ مى روند اهل منکرند.
نخستین جهنّمیان
36 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ مَنْ یَدْخُلِ النّارَ سُلْطانٌ مُسَلَّطٌ لَمْ یَعْدِلْ فِى سُـلْطانِهِ أَطْغـاهُ کِبْرُهُ وَ اَبْطَبرَتْهُ قُدْرَتُهُ.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: نخستین کسى که به جهنم وارد مى شود پادشاه سلطه جویى است که در حکومتش به عدالت رفتار نمى کند، تکبر او، او را به طغیان وا مى دارد و قدرتش او را سرمست مى کند.
نخستین بهشتیان
37 قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَوَّلُ الْخَلْقِ دُخُولاً اَلْجَنَّةَ، اَلاَْنْبِیاءُ، ثُـمَّ الشـُّهـَداءُ.
رسول گرامى اسلام صلی الله علیه و آلهفرمود: نخستین کسانى که به بهشت وارد مى شوند پیـامبران، سپس شـهیدانند.
اوّلین مؤذّن
38 دَخَلَ رَجُلٌ مِنَ اَهْلِ الشّامِ عَلْى اَبِى عَبْدِاللّه ِ عَلَیْهِ السَّلامُ فَقالَ لَهُ: اِنَّ اَوَّلَ مَنْ سَبَقَ اِلَى الْجَنَّةِ بَلالٌ قالَ: وَ لِمَ؟ قالَ علیه السلام: لاَِنَّهُ اَوَّلُ مَنْ اَذَّنَ.
مردى از اهل شام بر امام صادق علیه السلام وارد شد امام به او فرمود: اوّلین کسى که به بهشت مى رود بلال است. آن مرد گفت: چرا؟ فرمود: چون او اوّلین کسى است که اذان گفت.
اوّلین گواه راستـگو
39 قالَ اَبُو عَبْدِ اللّه ِ علیه السلام: یا فُضَیْلُ اِنَّ الصّادِقَ اَوَّلُ مَنْ یُصَدِقُّـهُ اللّه ُ عز و جلیَعْلَمُ اَنَّهُ صادِقٌ، وَ تُصَدِّقُهُ نَفْسُهُ تَعْلَمُ اَنَّهُ صادِقٌ
امام صادق علیه السلام فرمود: اى فضیل: نخستین کسى که راستگو را تصدیق مى کند خداى عز و جل است که مى داند او راستگو است و خودش هم خود را تصدیق مى کند و مى داند راستگو است.
اوّلین گواه دروغـگو
40 عَنْ اَبِى جَعْفَرٍ علیه السلام قالَ: اِنَّ اَوَّلَ مَنْ یُکَّذِبُ الکَذَّابَ اَللّه ُ عز و جل، ثُمَّ الْمَلَکانِ اللَّذانِ مَعَهُ، ثُمَّ هُوَ یَعْلَمُ اَنَّهُ کاذِبٌ.
امام باقر علیه السلام فرمود: نخستین کسى که دروغگو را تکذیب کند خداوند بزرگ است، سپس دو فرشته که همراه اویند، سپس خود او هم مى داند که دروغگوست.
بشر خواستار ترقى و تکامل است، خداوند متعال نیز استعداد پیشرفت و حرکت به سوى کمال را در نهاد او قرار داده است. فرهنگ غنى اسلام نیز به این امر اهمیت زیادى داده و انسان را براى رسیدن به قلّه ترقّى و تکامل تشویق و ترغیب کرده است، امام صادق علیه السلام فرمود «مَنِ اعْتَدلَ یَوْماهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ...» کسى که دو روزش با هم مساوى باشد باخته است.
انسان هر لحظه باید در حال ترقى و تکامل باشد، اگر چنین نبود و روز بعد او با روز قبلش یکسان بود زیان کرده است.
فرهنگ انسان ساز اسلام با این بیان، به انسان مى آموزد که انسان در ابعاد مختلف باید روز بروز فعالتر شده و استعدادهاى درونى خویش را شکوفا نموده، به فعلیّت برساند.
و از آنجا که تشویق و ترغیب در زندگى انسان نقش سازنده و اساسى دارد، مقایسه اعمال و اشخاص در گفتار پیشوایان مکرّر به چشم مى خورد.
در روایاتى که از معصومین: رسیده به بهترین ها، برترین ها، کامل ترین ها، زیباترین ها و نخستین ها و... برمى خوریم در قرآن نیز بدین نکته ها اشاره شده است. در این دفتر برآنیم که جهت بهره گیرى بیشتر از فرهنگ جاودانه عترت علیه السلام، احادیثى را ـ در ادامه سرى چهل ها ـ در این زمینه به خواهران و برادران بویژه جوانان و نوجوانان عزیز تقدیم داریم. چهل نخستین ها با این اندیشه و آرزو تهیه و تنظیم گردیده که ملت ما بخصوص جوانان عزیز، پیشاهنگان پاسدارى از ارزشها را بشناسند و در پیمودن راه تکامل و ترقّى پیشقدم شوند و مدال قهرمانى را در صحنه انسان بودن و انسان زیستن به خود اختصاص داده، مایه افتخار کشور و ملت بزرگ اسلامى گردند.
محمود شریفى
بیست و دوّم اردیبهشت ماه 1385
http://hadithlib.com/
