قضا و قدر در کلام معصومین (ع)
قال الامام الرضا – علیه السّلام – :
ثمانیّةُ أشیاءِ لا تکونُ اِلاّ بِقَضاءِ الله وَ قَدَرهُ … .
امام رضا – علیه السّلام – فرمودند:
هشت چیز نمی باشد، مگر به قضا و قدر الهی:
خواب و بیداری،
توانایی و ناتوانی،
تندرستی و بیماری
و مرگ و زندگی.
«بحار الانوار، ج 5، ص 95»
قال الامام الکاظم – علیه السّلام – :
الْمُؤْمِنُ
بِعَرَضِ کُلِّ خَیرٍ لو قُطِعَ أَنمَلَةً أَنمَلَةً کانَ خَیْراً لَهُ و
لو وُلِّیَ شَرقَهَا و غربَهَا کانَ خَیراً لَه.
امام کاظم – علیه السّلام – فرمودند:
مؤمن همواره در معرض خیر است.
اگر در اثر قضای الهی بند از بندش جدا شود، خیر است
و اگر حکومت شرق و غرب عالم هم به او عطا شود،
باز خیر است.
«بحار الانوار، ج 64، ص 242»
قال الامام الرّضا – علیه السّلام – :
معنا الْقَدَره تَقدیرُ الشّیءِ مِنْ طولِهِ و عَرضِهِ … .
امام رضا – علیه السّلام – فرمودند:
معنای قدر،
اندازه گیری چیزی از طول و عرض است
و معنای قضا،
تأیید حکم بعد از صدور حکم است.
«محاسن، ص 244»
قال الامام علی بن الحسین – علیه السّلام – :
اَلصّبرُ وَ الرّضا عن قضاءِ الله رأس طاعةِ الله … .
امام سجاد – علیه السّلام – فرمودند:
صبر و خشنودی از قضای الهی،
اصل و اساس اطاعت خداوند است.
هر که صبر و رضا در برابر قضای الهی داشته باشد،
جز خیر برای او نخواهد بود.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 899»
قال الامام الصادق – علیه السّلام – :
اِنّ الْقضاءَ وَ الْقَدَرَ، خَلْقان مِنْ خَلْقِ الله.
امام صادق – علیه السّلام – فرمودند:
همانا قضا و قدر
دو مخلوق از مخلوقات خداوند هستند.
«توحید صدوق، ص 364»
قال الامام الصادق – علیه السّلام – :
انَّ اَعْلَمَ الناسُ بِاللهِ، اَرضْاهُم بِقَضاءِ الله عزّوجلّ.
امام صادق – علیه السّلام – فرمودند:
عالم ترین مردم کسی است که راضی به قضای الهی باشد.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 899»
قال الامام الرضا – علیه السّلام – :
لا یکون شیءٌ فی السماواتِ و لا فی الارضِ الاّ بِقدَرَ الله وَ مَشیّتِهِ.
امام رضا – علیه السّلام – فرمودند:
چیزی در آسمان و زمین،
جز به تقدیر و خواست خداوند نمی باشد.
«بحار الانوار، ج 5، ص 88»
قال الامام الباقر – علیه السّلام – :
یَحْشُرُ المُکَذِّبُونَ بِقَدَرِ اللهِ منْ قُبورِهم قَدْ مَسَخُوا قِرَدَةً و خناذِیرٍ.
امام باقر – علیه السّلام – فرمودند:
تکذیب کنندگان تقدیر الهی،
روز حشر،
همانند بوزینه و خنزیرها
از قبرهایشان محشور می شوند.
«ثواب الاعمال، ص 205»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
اَمْرُهُ قَضاءٌ و حکمةٌ.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
امر خداوند، قضا و حکمت است.
«نهج البلاغه، خطبه 160»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
قَدّر ما خَلَق فَاَحْکَمَ تَقْدِیرهُ … .
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
آنچه را خداوند آفرید،
با مقدرات دقیقی استوار کرده
و با تدبیری لطیف نظمشان داده است.
«نهج البلاغه، خطبه 91»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
تَذِلُّ الاُمُورِ للمقادیرِ، حتّی یکونُ الْحَتْفُ فی التّدبیر.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
کارها چنان در سیطره تقدیر است که در برابر تقدیر،
هیچ گونه تدبیری کارساز نخواهد بود.
«نهج البلاغه، حکمت 16»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
اِنّ مَعَ کُلِّ اِنْسانٍ مَلَکَیْن یَحْفِظانُه … .
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
با هر انسان دو فرشته ای است که او را حفظ می کنند،
و چون تقدیر الهی فرا رسد،
او را تنها می گذارند.
«نهج البلاغه، حکمت 201»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
اَحْمَدُ اللهِ ما قَضی مِنْ اَمرٍ وَ قدّر مِن فعلٍ.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
خدا را بر آنچه که قضای اوست
و هر کاری را که مُقدّر فرموده،
ستایش می کنم.
«نهج البلاغه، خطبه 180»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
رَضینا عَنِ اللهِ قَضاهُ وَ سَلَّمنا لِلّهِ اَمْرَهُ.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
من در برابر قضای الهی
راضی و تسلیم امر او هستم.
«بحار الانوار، ج 39، ص 351»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
لِکلّ امةٍ مجوسٌ و مَجُوسُ هذا الاُمَّة الذّین یقولون: لا قَدَرَ.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
برای هر امتی مجوسی است
و مجوس این امت کسانی هستند که می گویند:
قَدَر نمی باشد.
«ثواب الاعمال، ص 206»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – لرجلٍ:
… ان کنت غیر قانعٍ بِقَضائِهِ وَ قَدرِهِ، فأطْلُبُ رَباً سواهُ.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – به شخصی فرمودند:
اگر قانع به قضا و قدر او (خداوند) نمی باشی،
پروردگاری غیر از او طلب کن.
«توحید صدوق، ص 372»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
مَنْ اَصْبَحَ علی الدُّنیا حَزِیْناً، فقد اَصْبَحَ لِقَضاءِ اللهِ ساخِطاً.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
کسی که صبح کند، در حالی که بر دنیا اندوهناک است،
به تحقیق،
در حالی صبح کرده که از قضای الهی ناخشنود است.
«نهج البلاغه، حکمت 282»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
اشدُّ النّاسِ عذاباً یَومَ القیامةِ اَلْمُسْتَخطُ لِقضاءِ الله.
امیر المؤمنین – علیه السّلام – فرمودند:
معذّب ترین مردم در روز قیامت،
کسی است که از قضای خداوند ناخشنود باشد.
«غرر الحکم، ح 3235»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
و لا یَرُدُّ اَمْرَک مَنْ سَخِطَ قضاءَک.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
کسی که از قضای تو ناخشنود باشد،
امر تو را باز نمی گرداند (فرمان نمی برد).
«نهج البلاغه، خطبه 109»
قال امیر
المؤمنین – علیه السّلام – : فی صِفَةِ اولیاءِ الله: إِنّ صُبَّت علیهِم
المَصائِبُ، لَجَئُوا اِلی الاِستِجارَةِ بک علماً … .
امیر مؤمنان – علیه السّلام – در وصف اولیاء و دوستان خدا فرمودند:
اگر بر آنها مصیبتی وارد شود، به سوی تو پناه می برند،
زیرا می دانند که زمام کارها به دست تو است
و از قضای تو سرچشمه می گیرد.
«نهج البلاغه، خطبه 227»
قال امیر المؤمنین – علیه السّلام – :
اِنّ الله یَجْری الأُمورَ علی ما یقتضیهِ و لا ما تَرْتَضِیه.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – فرمودند:
امور بر اساس قضای الهی جریان دارد،
نه بر اساس خواست مردم.
«غرر الحکم، ح 3238»
قال امیر
المؤمنین – علیه السّلام – و قَد سُئِلَ عَنِ القَدَرِ: طَرِیقٌ مُظلِمٌ
فَلَا تَسلُکُوهُ و بَحرٌ عَمِیقٌ فَلَا تَلِجُوهُ و سِرُّ اللَّهِ فَلَا
تَتَکَلَّفُوهُ.
امیر مؤمنان – علیه السّلام – (هنگامی که از ایشان، از قدر پرسیدند)، فرمودند:
قَدَر راهی است تاریک، آن را نپیمایید،
دریایی است ژرف و عمیق، در آن وارد نشوید،
رازی است خدایی، در آن خود را به زحمت نیندازید.
«نهج البلاغه، حکمت 287»
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – :
کُلُّ شَئٍ بِقَضائِهِ وَ قَدَرِه و اُمور تَجرِی ما بینَهُما.
رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمودند:
همه چیز به حکم قضا و قدر الهی است
و تمام کارها بین این دو جریان دارد.
«بحار الانوار، ج 5، ص 124»
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – :
لَعَنَ اللهُ المُکّذِبینَ بِقَدر الله.
رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمودند:
خداوند، تکذیب کنندگان قَدَر الهی را لعنت کند.
«بحار الانوار، ج 5، ص 88»
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – :
لا یُؤمِنُ اَحَدُکُمْ حتّی یؤمِنُ بِالْقَدر.
رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمودند:
هیچ یک از شما تا ایمان به مقدرات نداشته باشید،
مؤمن نخواهید بود.
«توحید صدوق، ص 280»
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – :
قَدَر اللهُ مقادِرَ قَبْلَ انْ یَخلُقَ اللهَ السّماواتِ وَ الاْرضِ.
رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمودند:
خداوند مقدرات عالم را
پیش از آنکه آسمان و زمین را خلق کند،
تقدیر کرده است.
«توحید صدوق، ص 368»
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – :
عَجَباً للمُؤمِنِ، لا یقضی اللهُ علیهِ قضاءً اِلاّ کانََ خیراً لَهُ … .
رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمودند:
در شِگفتم برای مؤمن،
قضای الهی بر او جاری نمی شود
مگر اینکه برای او خیر است،
چه (در ظاهر) خوشایند باشد و چه ناخوشایند.
اگر مبتلا کرد، کفاره گناهانشان باشد
و اگر بخشش کرد، گرامی اش داشته است.
«تحف العقول، ص 48»