حارث بن مغیرة گوید:
شنیدم از امام صادق (ع) که می فرمود شش خصلت در مؤمن نمی باشد:
سختگیرى
و کارشکنى
و لجبازى
و دروغگوئى
و حسدورزى
و ستمکارى.
الخصال / ترجمه فهرى، ج1، ص: 362
حارث بن مغیرة گوید:
شنیدم از امام صادق (ع) که می فرمود شش خصلت در مؤمن نمی باشد:
سختگیرى
و کارشکنى
و لجبازى
و دروغگوئى
و حسدورزى
و ستمکارى.
الخصال / ترجمه فهرى، ج1، ص: 362
امام صادق علیه السلام فرمود:
هنگامى که عایشه، به قصد جنگ جمل(1)خارج شده بود، به همراه هفتاد تن به چاهى در سرزمین حوأب «2» رسیدند.
در این موقع سگان پارس کردند.
عایشه تصمیم گرفت بازگردد و گفت:
از رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم شنیدم به همسرانش مى فرمود:
یکى از شما (همسران پیامبر)، مورد پارس سگ هاى حوأب واقع خواهید شد.
و این هنگامى است که قصد نبرد با على علیه السلام وصىّ من را خواهد داشت.
(در ادامه حدیثى دیگر به این مضمون آمده است:
زنهار! عایشه، تو این عمل را نکنى که در آتش خواهى بود).
پس... هفتاد تن از همراهان او به دروغ شهادت دادند که اینجا ماء حوأب نیست.
و این اولین شهادت دروغ در اسلام بود .
پاورقی:
(1)«جنگ جمل، نبردى بود که طلحه و زبیر، لشکرى را به بهانه خونخواهى عثمان تهیه کرده و بر امیر المؤمنین علیه السلام شوریدند، و فرمانده این لشکر عایشه دختر ابو بکر بود.»
(2)سرزمینى نزدیک بصره.
گلچین صدوق (گزیده من لا یحضره الفقیه)، ج2، ص: 45
ابن ابى الحدید در جلد 4 شرح نهج البلاغه در صفحه 488 گوید:
مشهور اینست که؛
على علیه السّلام در رحبه کوفه مردم را سوگند داد و گفت:
بخدا سوگند می دهم؛
هر کس را که در بازگشت رسول خدا صلى اللّه علیه و آله از حجة الوداع
از آنحضرت شنیده که درباره من فرمود:
من کنت مولاه فعلى مولاه،
اللهم وال من والاه، و عاد من عاداه،
برخیزد و گواهى دهد،
در نتیجه مردانى بپا خاستند
و باین گفتار رسول خدا صلى اللّه علیه و آله گواهى دادند،
سپس على علیه السّلام به انس بن مالک فرمود:
تو نیز آن روز حضور داشتى، تو را چه مى شود
(که گواهى نمی دهى)؟
نامبرده گفت:
یا امیر المؤمنین سنّ من زیاد شده
و آنچه را که فراموش کرده ام بیشتر است از آنچه بیاد دارم،
فرمود:
اگر دروغ می گوئى؛
صفوان گوید:
امام صادق(علیه السلام) فرمود:
دو نفر مرد، همراه یک زن و یک نوزاد نزاعی داشتند،
بحضور امام حسین (علیه السلام) آمدند.
مرد اول گفت : زن مال من است (در نتیجه بچه نیز مال من است).
مرد دوم گفت : این فرزند مال من است .
امام حسین (علیه السلام) به مرد اول فرمود: بنشین ، او نشست .
آنگاه امام رو به زن کرد و فرمود:
راست بگو قبل از آنکه پرده ها بالا رود.
زن گفت :
...در چند موضع، دروغ را تجویز کرده اند:
اول:
در جایى که:
اگر مرتکب دروغ نشود مفسده اى بر آن مترتب شود، یا ضررى به خود برسد، یا باعث قتل مسلمانى یا بر باد رفتن عرض او یا آبروى او یا مال محترم اوبشود،
که در این صورت جایز، بلکه واجب است.
پس اگر ظالمى کسى را بگیرد و از مال او بپرسد، جایز است انکار کند.
یا جابرى او را بگیرد و از عمل بدى که میان خود و خداکرده باشد سؤال کند جایز است که بگوید: نکرده ام.
و همچنین هر که بپرسد از کسى ازمعصیتى که از او صادر شده باید اظهار آن نکند، زیرا اظهار گناه، گناهى دیگر است.
واگر از عیب یا مال مسلمانى از او استفسار کنند جایز است انکار آن، بلکه در همه این صور واجب است.
دوم:
دروغ گفتن
... از جمله گناهان کبیره، بلکه قبیح ترین گناهان و خبیث ترین آنها است.
صفتى است که:
آدمى را در دیده ها خوار، و در نظرها بى وقع و بى اعتبار مى سازد.
و سرمایه خجالت و انفعال، و باعث دل شکستگى و ملال.
سبب و اساس ریختن آبرو در نزد خلق خدا، و باعث سیاه روئى دنیا و عقبى است.
و آیات در مذمت این صفت بسیار، و اخباردر نکوهش آن بى شمار است.
خداوند کریم مى فرماید:
سعد بن طریف از امام باقر (ع) نقل مى کند که فرمود:
هر کس ده سال براى خدا اذان بگوید،
خداوند به مقدار چشم انداز او و تا جایى که در آسمان صدایش برسد، او را مى آمرزد
و هر خشک و ترى که صداى او را بشنود، او را تصدیق مى کند
و براى او از هر کسى که با او در مسجد نماز بخواند بهره اى است،
و براى او از هر کسى که با صداى او نماز بخواند حسنه اى است.
الخصال / ترجمه جعفرى، ج2، ص: 175
امام رضا (ع) فرمود:
در خروس سفید پنج خصلت از خصلت هاى پیغمبران است:
شناختنش وقت نماز را
و غیرت
و سخاوت
و شجاعت
و آمیزش جنسى فراوان.
الخصال / ترجمه فهرى، ج1، ص: 331
امام سجاد علیه السلام ... فرمود:....
و حق نماز این است که
بدانى نماز ورود بر خداى عزوجل است
و تو در نماز در پیشگاه او ایستاده اى
پس اگر این را (از صمیم جان ) دریابى
ایستادنت در برابر او ایستادن بنده اى
خوار و کوچک و آرزومند و ترسان
و امیدوارو بیمناک و بى چیز و زار خواهد بود
و (در این حال ) خداوندى را که در برابرش با آرامش و وقار ایستاده اى
بزرگ مى شمرى
و با (تمامى ) قلبت به نماز روى مى آورى
و حقوق و حدود آن را به پاى مى دارى .
نام کتاب : جهاد با نفس نام مؤ لف : شیخ حر عاملى قدس سره مترجم : على افراسیابى.
امام باقر (ع):
مَن اَتَمَّ رُکوعَهُ لَم تَدخُلهُ وَحشَةٌ فی القَبر.
هر که رکوع نمازش را کامل انجام دهد
هیچ
ترس و وحشتی
در قبر به سراغش نمی آید.
کافی ج2 ص32
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله:
إذا قُمتَ فی صَلاتِکَ فَأَقبِل عَلَى اللَّهِ بِوَجهِکَ یُقبِل عَلَیکَ.
هرگاه به نماز ایستادى،
با دل به خدا رو کن
تا او نیز به تو رو کند.
بحارالأنوار - ج 84 - ص 221. میزان الحکمة ج6- ص301 - ص10793
حضرت زهرا (س):
فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ ، وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ؛
خدای تعالی
ایمان را
برای پاکیزگی از
شرک قرار داد ،
و نماز را
برای دوری
از تکبر و خودخواهی.
احتجاج طبرسی، ج1، ص258
پیامبر صلی لله علیه و آله :
یا
عَلىُّ اِذا حَضَرَ وَقتُ صَلاتِکَ فَتَهَیَّ لَها وَ اِلاّ شَغَلَکَ
الشَّیطانُ وَ اِذا نَوَیتَ خَیرا فَعَجِّل وَ اِلاّ مَنَعَکَ الشَّیطانُ
عَن ذلِکَ ؛
اى على!
هرگاه وقت نمازت رسید،
آماده آن
شو
وگرنه شیطان تو را سرگرم مى کند
و هرگاه قصد [کار] خیرى کردى
شتاب کن
و
گرنه شیطان تو را از آن باز مى دارد.
بحارالأنوار، ج 7، ص 29